در پروسه «مذاکره» Ùˆ در نقطه ای Ú©Ù‡ مذاکره کننده موقعیت خود را در خطر Ù…ÛŒ بیند، Ùˆ یا (Øداقل) اØساس Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ موقعیتش Ù…ÛŒ تواند به خطر بیÙتد، از کلیه کارتها Ùˆ Ø³Ù„Ø§Ø Ù‡Ø§ÛŒ موجود Ùˆ در دسترس استÙاده Ù…ÛŒ کند.
واقعیت این است Ú©Ù‡ مجاهدین تنها «طرÙ» مذاکره با آمریکا نیستند. رژیم هم در Øال مذاکره (Ùˆ بده Ùˆ بستان) است. برای هر کوتاه آمدن مجاهدین، رژیم یک گام جلو Ù…ÛŒ گذارد Ùˆ بالنتیجه در مذاکره با آمریکا کوتاه نمی آید. به همین نسبت، با هر دستاورد مجاهدین، رژیم یک گام عقب نشینی Ù…ÛŒ کند Ùˆ یا به آمریکا آوانس بیشتر Ù…ÛŒ دهد. هد٠آمریکا «Øداکثر منÙعت با Øداقل هزینه» است. گاهی از اوقات، رژیم در روند این مذاکرات دیپلماتیک، به «زبان زور» متوسل Ù…ÛŒ شود. به دو نمونه از روش «ارعاب طر٠مقابل» مذاکره، توجه کنیم:
· 15 تیر - سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا از Ù…Øاکمه غیابی ۲۶تن از مقامهای آمریکایی توسط رژیم ایران خبر Ù…ÛŒ دهد.
· 16 تیر – Ù…Øسن رضایی: «هر کشوری به‌ویژه کشورهای همسایه Ú©Ù‡ با درخواست پذیرش این گروهک مواÙقت کنند، به‌صورت خودکار در زمره کشورهای متخاصم با ایران قرار خواهند گرÙت Ùˆ این کشورها باید متوجه این مطلب باشند»
هر چند خبر این «مØاکمه» Ùˆ آن تهدید در روزهای 15 Ùˆ 16 تیر اعلام شده است، اما، منطقا، پیام Ùˆ آن «تهدید» عریان خیلی وقت پیش از این به آمریکا منتقل شده است. تأثیر این پیام تهدیدآمیز را Ù…ÛŒ توان در موضعگیری غیر مترقبه سÙیر آمریکا Ú©Ù‡ بدون هیچ پیش زمینه ای خواهان انتقال ساکنین اشر٠به گوشه پرت اÙتاده Ùˆ نا امن Ùˆ مشخصی در عراق Ù…ÛŒ شود؛ Ùˆ اØمقانه Ùتوا به انØلال سازمان مجاهدین Ùˆ تبدیل آنها به یک سری «پناهنده» Ù…ÛŒ دهد، جست. سÙیر آمریکا (جیمز جÙری - 13 تیر 1390) «جابجایی ساکنان â€Ø¨Ù‡ یک مکانی Ú©Ù…ÛŒ امن‌تر Ùˆ Ú©Ù…ÛŒ دورتر از ایران“ Ùˆ درباره â€Ø§Ù†Øلال سازمان شبه‌نظامی‌شان Ùˆ در جایی دیگر در عراق پناهنده شدن“ Ú©Ù‡ دیروز در «روزنامه‌های Ù…Ú© گلاچی» منعکس شد».
البته رژیم به این بسنده نمی کند، Ùˆ به Øمله خود ادامه Ù…ÛŒ دهد Ùˆ سعی Ù…ÛŒ کند «جوّ» را در Øد امکان به Ù†Ùع خود بچرخاند. اول ادعا Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ خواهان ØÙ„ Ùˆ Ùصل این مشکل است. (پیش از این در یادداشتی به «معضل میز» پرداخته ام.)
· 31 خرداد – زیباری – صالØÛŒ از یک کمیته 3 ضلعی (رژیم-عراق Ùˆ صلیب سرخ) برای ØÙ„ معضل اشر٠خبر Ù…ÛŒ دهند، Ùˆ چون آن مثمر ثمر واقع نمی شود، لابی های خود را بکار Ù…ÛŒ گیرد.
· اول بی بی سی مسعود خدابنده را برای باز گویی اطلاعات سوخته دعوت Ù…ÛŒ کند، Ùˆ سپس صدای آمریکا (برنامه اÙÙ‚ – 28 ژوئن 2011) میکروÙون را در اختیار خدابنده Ùˆ واØدی قرار Ù…ÛŒ دهد. شایان توجه اینکه، اگر Ú©Ù…ÛŒ دقت کنیم Ù…ÛŒ بینیم Ú©Ù‡ مجتبی واØدی «گوشی» در گوش Ú†Ù¾ خود دارد Ú©Ù‡ بیانگر «خط گیری دائمی» او از خارج از استودیو است.
· 14 تیر - بدین منظور یکی از کارتهای قدیمی خود را از آستین بیرون Ù…ÛŒ آورد Ùˆ جک استراو را Ú©Ù‡ یکهو عاشق Ùرهنگ ایران شده است، به استودیو بی بی سی اعزام Ù…ÛŒ کند تا در ادعایی خارق العاده اعلام کند Ú©Ù‡ مجاهدین هنوز در لیست تروریستی اروپا هستند. جک استراو (14 تیر 1390).
در کنار زد Ùˆ بندها، Ùˆ بازی علنی رژیم، مجاهدین هم سعی Ù…ÛŒ کنند تا موانع پیش روی خود را در Øد ممکن Øذ٠کنند.
· 8 تیر - Øذ٠نام مجاهدین Ùˆ شورای ملی مقاومت (8 تیر 1390) از Ùهرستهای Ùدرال Ùˆ ایالتی در آلمان: «ادارات امنیت داخلی آلمان موسوم به اداره Øراست از قانون اساسی در چهار ایالت نوردراین وستÙالن، بایرن، هامبورگ Ùˆ براندنبورگ نام سازمان مجاهدین خلق ایران Ùˆ شورای ملی مقاومت را از لیست سازمانهای اÙراطی خارجی Øذ٠کردند. پیش از این اداره Øراست Ùدرال Ùˆ اداره‌های Øراست از قانون اساسی در Û±Û² ایالت دیگر آلمان مجاهدین Ùˆ شورای ملی مقاومت را از این لیست Øذ٠کرده بودند. به این ترتیب نام مجاهدین Ùˆ شورا Ú©Ù‡ از دهه Û¹Û° میلادی به درخواست رژیم ایران Ùˆ برای خوش‌آمد آخوندهای تهران وارد این Ùهرست شده بود از اداره Øراست Ùدرال Ùˆ همه ایالتهای ۱۶گانه آلمان Øذ٠شده است.»
· 15 تیر – خانم مریم رجوی در سÙر خود به رم: آخوندها تلاش می‌کنند با از بین بردن ساکنان اشر٠و ضربه زدن به مقاومت از سرنگونی رژیم شان جلوگیری کنند از این رو دÙاع از ساکنان اشر٠دقیقاً در راستای برقراری دموکراسی در ایران است.
· 16 تیر - «خانم کاترین اشتون، نماینده عالی اتØادیه اروپا در امور سیاست خارجی Ùˆ امنیتی، به اطلاعتان می‌رسانیم Ú©Ù‡ تلاش برای یاÙتن راه‌ØÙ„ طولانی‌مدت در مورد کمپ اشر٠دارای نهایت اهمیت بوده Ùˆ یک چالش واقعی Ùˆ پیچیده است.»
«چهره واقعیت» اما زشت Ùˆ کریه است. آمریکا به دنبال مناÙع خود است Ùˆ برای آن Øاضر است هر اصل Ùˆ قانون Ùˆ اخلاقی را زیر پا بگذارد. در Ù¾ÛŒ Ùراخوانی، در ژوئیه 2010 نامه سرگشاده ای به خانم کلینتون ارسال کردم، Ú©Ù‡ در پاسخ به آن نامه، پیام کوتاه زیر دریاÙت شد:
Secretary Clinton is committed to strengthening America’s national security, advancing the interest of the United States, and restoring America’s leadership position in the world.
خلاصه این پیام این است Ú©Ù‡ خانم کلینتون مسئول ØÙظ مناÙع آمریکا هستند.
آنچه در این پیام کوتاه برجسته شده، Ùˆ هر آنچه از اوت 2010 تا امروز پیش آمده (جنایت 19 Ùروردین 1390)ØŒ همگی به یک نکته ختم Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ برخورد «مونولوگ» در دیپلماسی بازده پایین دارد.
ظاهرا مجاهدین سرانجام به این نکته رسیده اند Ú©Ù‡ Øضرات «جهانخوار» در کنار «ØرÙ» معقول Ùˆ «رÙتار» متین، لازم است Ú©Ù‡ آنسوی دیگر سکه را هم اگر لمس نمی کنند، (Øداقل) به «وجود» آن «چاشنی» واق٠بشوند.
سخنان متین، کرنش های دیپلماتیک، Ùˆ یا سکوت های معنی دار در برابر اجØاÙات، برای پیشبرد اهدا٠استراتژیک Ùˆ ØµÙ„Ø Ø¬ÙˆÛŒØ§Ù†Ù‡ لازمه هر Ùعالیت جدی سیاسی در عرصه سیاست خارجی است، اما تنها بسنده کردن به این «روش» Ù…ÛŒ تواند تأثیرات منÙÛŒ هم داشته Ùˆ ایجاد کج Ùهمی در طر٠مقابل بکند. جهانخواران «ممکن» است این «رÙتار Ùˆ Ú¯Ùتار» مؤدبانه Ùˆ دیپلماتیک را بد «ترجمه» کنند. اشتباها، به این نتیجه برسند Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ توانند این نیرو Ùˆ سازمان «متین Ùˆ صبور Ùˆ دیپلمات» را به هر سو کشانده، Ùˆ به هر سازی برقصانند.
به نظر نگارنده، «زبان زور» یکی از ابزارهای «دیپلماسی» است Ú©Ù‡ هر از گاهی Ù…ÛŒ بایست به کار گرÙته شود، تا توازن قوا در رÙتار Ùˆ کردار طرÙین «مذاکره دیپلماتیک» Øاکم شود.
بعنوان مثال، این «جنبه» از دیپلماسی را Ù…ÛŒ توان در مذاکرات ویت Ú©Ù†Ú¯ ها در پایان اشغال ویتنام مشاهده کرد، Ùˆ یا تا Øدودی در رÙتار همین رژیم اسلامی با «غرب» ارزیابی کرد. بی Ø´Ú©ØŒ هد٠از ورود به عرصه مذاکرات دیپلماتیک «ØÙ„ معضل موجود» است، اما از آنجا Ú©Ù‡ هد٠از «مذاکره» رسیدن به یک نقطه مشترک Ùˆ قابل قبول برای هر دو طر٠است، هیچکدام از طرÙین نباید دچار ذهنیت شوند Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ توان کلیه خواست های طر٠مقابل را نادیده گرÙت.
طبیعتا، برای پیشگیری از چنین «ذهنیتی» نه تنها Ù…ÛŒ توان از جملات Ùˆ واژه های مشخصی استÙاده کرد، بلکه Ù…ÛŒ توان گامی Ùراتر هم برداشت. بعنوان مثال، در زیر چند نمونه از کارکرد «واژه هدÙمند» آمده است:
· آقای Ù…Øدثین دیروز خطاب به آمریکا در Øضور متØصنین در ژنو به چند نکته شایان توجهی اشاره کردند.
o «ØÙ‚ ØÙاظت مقدم بر ØÙ‚ Øاکمیت» است
o « هرکاری لازم باشد انجام خواهیم داد ولی هرگز از Øقوق خودمان کوتاه نخواهیم آمد»
o «هر خونی Ú©Ù‡ در اشر٠ریخته شود ایالات متØده آمریکا Ùˆ اتØادیه اروپا Ùˆ سازمان ملل مسئولیت دارند ما Ùرزندان ایران زمین آماده ایم مانند صد Ùˆ بیست هزار شهید جاودانه Ùروغها برای آزادی میهنمان جان Ùدا کنیم اما بدانید شما آمریکا. ایالت متØده Ùˆ اتØادیه اروپا Ùˆ سازمان ملل متØد در قبال این خونها مسئولیت دارید»
· پیش از این، آقای هزارخانی ((7 تیر 1390) دو سناریو برای ایجاد Ùاجعه) از همین زبان استÙاده کرده Ùˆ به طر٠مقابل گوشزدمی کنند Ú©Ù‡ کاسه صبر در Øال لبریز شدن است. ایشان Ù…ÛŒ نویسند Ú©Ù‡ Ø·Ø±Ø Ø¢Ù…Ø±ÛŒÚ©Ø§ برای جابجایی ساکنین اشر٠در داخل عراق را باید «بر سرشان خراب کرد». این موضع بسیار قاطعی است Ú©Ù‡ در مناسبات علنی «مذاکرات» کمتر مشاهده شده است.
نکته ای Ú©Ù‡ برای آمریکا باید مشخص شود این است Ú©Ù‡ «متانت» Ùˆ «صبر» Ùˆ «پذیرش ضرب Ùˆ شتم» Øد Ùˆ مرزی دارد، اما «مرز سرخ» در هیچ «شرایطی» نباید نادیده گرÙته شود.
امنیت Ùˆ ØÙاظت ساکنین اشرÙØŒ «مرز سرخ» است. Ù…ÛŒ توان در باره هر موضوع Ùˆ راه ØÙ„ÛŒ «مذاکره» کرد بجز سلامت Ùˆ امنیت ساکنین اشرÙ. آقای جÙری، Ùˆ استراو Ú©Ù‡ بمثابه «سخنگویان» غیر رسمی وزارت اطلاعات وارد صØنه شده اند، باید متوجه این «مرز» Ùˆ عواقب نادیده گرÙته شدن آن بشوند.
علی ناظر
16 تیر 1390
Printable version
Email it to a friend