جبهه وسیع (بخش دوم) «جبهه مردم» یا «جبهه همبستگی ملی»؟
[ علی ناظر]
[Source: سايت ديدگاه]

قاعدتا باید کوتاه نوشت تا خواننده کسل نشود. متاسفانه، به علت فقر قلم، کوتاه نوشتن هایم گاهی ایجاد کج فهمی کرده است. بخاطر طولانی شدن این بخش پوزش می خواهم.

 

سخنی در پاسخ به چند نظر

پیش از هر سخنی، مایلم از خوانندگانی که زحمت کشیده و بخش اول را مطالعه کرده و انتقادهای خود را در ستون نظرات سایت دیدگاه، به ثبت رسانده اند، صمیمانه تشکر کنم. تبادل افکار همیشه سازنده و راهگشا بوده است. امید است که چند خط زیر پاسخگو باشد.

من نوشته ها و گفته های سران نظام، و رهبران اپوزیسیون را بصورتی «جدی» و ریز مطالعه می کنم. سخنان آقا و خانم رجوی را جدی می گیرم، و این سخنان را نه بعنوان گفته ها، پیامی درونی، و موضعگیری های پراکنده و منفک از یکدیگر، بلکه بعنوان یک «خط»، یک «رهنمود» و یک «راهکار» حساب شده، و به هم پیوسته ارزیابی می کنم. همیشه بر این باور بوده ام که با نیروی جدی، باید جدی برخورد کرد.
به این دلیل و به باور من، حرف های خانم رجوی در (مثلا) 20 سال پیش در ارتباط مستقیم با سخنان ایشان در (مثلا) دو روز پیش است. نمی توان و نباید سخنان (و کلمه) را ناچیز شمرد (من نمی شمارم). اگر خانم رجوی و یا آقای رجوی و یا... سخنی گفته که امروز دیگر به آن اعتقادی ندارند (و یا فکر می کنند که دیگر با شرایط روز منطبق نیست)، از ایشان انتظار دارم (بخاطر ماهیت انقلابیشان) که حرف گذشته خود را نقد کرده و سخن تازه را به شفافی بیان کنند. اگر مجاهدین (نه بعنوان مجاهد، بلکه بعنوان بخش مهمی از بدنه بسیار تنومند آزادیخواهان سرنگونی طلب) بر این باورند که خیزش کنونی و آینده بدون «رهبر» و بدون «رهبری مسعود» به جایی نمی رسد، از آنها انتظار دارم که آن را به روشنی (و نه ضمنی، و یا فقط درپیامی جهت توجه هواداران و ساکنین اشرف، بلکه برای همه «مردم») بیان کنند. و اگر بر این «بایست» (رهبری) پافشاری دارند، از آنها انتظار دارم که دلیلهای خود را ارائه بدهند. این انتظاری است که از هر نیروی مترقی و انقلابی باید داشت. این انتظار تنها بخاطر این است که آنها را جدی می گیرم (و خیلی های دیگر آنها را جدی می گیرند و به همین خاطر بر روی مواضع آنها نکته سنجی و ریزبینی می کنند).

به باور من، اکثر دنبال کنندگان (و یا منتقدین به) پیامها و مواضع مجاهدین، به دنبال «سربریدن مجاهدین» نیستند. (بقول مجاهدین) «اضداد» فقط بخش کوچکی از جامعه را تشکیل می دهد؛ که این هم امری طبیعی است. هر مبارزی، حتما تعدادی مخالف قسم خورده دارد (مگر همین دیدگاه ندارد؟). بنابراین، بخشی از هواداران مجاهدین چاره ای ندارند بجز اینکه عاقبت به این باور برسند که منتقد، نکته سنج، مخالف و یا هر ترم دیگری که مناسب بخش اعظمی از «مردم» است، نه به دنبال سر بریدن مجاهدین است، نه «خصومتی» با آنها دارد، و نه می خواهد که مجاهدین در مسیر مبارزه شکست بخورند. فقط به دنبال شفاف شدن مواضع، و استراتژی هستند، تا تکلیف خودشان را بدانند؛ و این «حق» هر انسان و هر ایرانی میهن پرست است که بداند و بخواهد که بداند.

به نظر من، پذیرش «رهبری مسعود رجوی» تاکنون «پیش شرط» همسویی و پیوستن به «جبهه» نبوده است، و البته نباید هم باشد. اما سخنان خانم رجوی که در بخش اول نقل شد، به این امر «کلیدی» اشاره (ضمنی) داشت. بنابراین و چون این اشاره در حاشیه بیان شده است، نمی توان از آن به سادگی گذشت.

 

جناح راست «سبز» اخیرا رهنمود می داد که در تظاهرات (22 بهمن) شعار ساختار شکن داده نشود، سنگ پرانی نشود، و عکس خمینی و خامنه ای لگدمال و سوزانده نگردد، و ... تا تظاهرات از ریل خارج نشود و آتو دست جناح غالب نیفتد. بنا به این رهنمود، «شرایط در صحنه» برای عمل ساختار شکنانه مساعد نیست. در همین چارچوب، برخی به من انتقاد دارند که در این مقطع که موضوع «جبهه» در دستور کار قرار گرفته، و هنوز کسی رغبت به پیوستن نشان نداده، نباید به مسائل جانبی پرداخت. باید صبر کرد تا اول استخوان بندی «جبهه» شکل بگیرد. بعد از آن می توان به دیگر مسائل اشاره کرد. من همانطور که با آن «رهنمود» راست ها در «سبز» مخالفم، با این پیشنهاد هم مخالفم. به نظر من، درست در همین شروع کار، باید قواعد و قوانین، و تعاریف را روشن و مشخص بیان کرد. در باره آنها پرس و جو کرد و از رهبران پیشنهاد دهنده (و نه هواداران و پیروان) انتظار پاسخگویی داشت. شاید این یکی از نقاط تمایز من با برخی از منتقدین نوشتارم باشد.

آنچه من در این سلسله نوشتار ارائه می کنم و خواهم کرد، بیان نکاتی است که گاهی از اوقات روشن و شفاف عرضه نمی شوند. این، متعاقبا می تواند به علت ایجاد «ابهامات» که گاهی بی اساس و در مواقعی بسیار درست هستند، سدی بر سر راه تشکیل «جبهه (وسیع) مردم» قرار دهند. هدف این سلسله نوشتار رفع «ابهامات» است.

با اجازه Ù…ÛŒ خواهم یادآوری کنم Ú©Ù‡ دیدگاه از روز تأسیس (11 سال پیش Ùˆ قبل از پیشنهاد «طرح جبهه همبستگی ملی» از سوی شورا) بر تشکیل «جبهه وسیع» مصر بوده Ùˆ هنوز هم هست؛ Ùˆ نه تنها خواهان روزیست Ú©Ù‡ مجاهدین Ùˆ دیگر نیروهای سرنگونی طلب «متحد» شوند، بلکه دائما بر این طبل کوبیده Ùˆ خواهد کوبید،  Ø­ØªÛŒ اگر لازم به نور افکندن به گوشه های تاریک «تعاریف» Ùˆ «مواضع» باشد. «نور افکندن» بخشی از کار Ùˆ استراتژی سایت دیدگاه بوده است - نمی دانم تا چند روز، هفته Ùˆ یا ماه دیگر بر سر پا خواهد ماند، اما تا آنروز بر این شعار پافشاری Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ «نیروهای سرنگونی طلب متحد شوید».

برخی می پرسند که مجاهدین با چه کسی متحد بشوند؟ سوال درست این است که اگر کسی برای متحد شدن نیست، پس چه اصراری به پیشنهاد و تصویب طرح همبستگی، و هر چند وقت یکبار آن را آنتی کردن و بر طبل آن کوبیدن؟ از سوی دیگر، اگر نیرویی در جرگه اپوزیسیون وجود دارد، چه اصراری به بیان این سوال اهانت آمیز که «با کی؟» برای من هر کس که به اندازه درمی، یا قدمی و یا قلمی برای سرنگونی این نظام فعالیت می کند «کس» است. چه منفرد مستقل باشد، چه سازمان کوچک و چند نفره، و چه تنومندی چون مجاهدین. زمان آن رسیده که از تحقیر و اهانت دوری کنیم و به «اصول» بپردازیم.

 

در پایان، و پیش از پرداختن به بخش دوم این نوشتار، کمی از باور خودم، که 6 ماه پیش، در رابطه با «جنبش سبز سیدی» نوشته بودم، را دو باره نقل می کنم:

 

« برای آنهایی که مهلت مطالعه تمام این متن را ندارند. سالها نوشته و باز هم می نویسم که چتر حفاظتی مسلح برای دفاع از جنبش سرنگونی طلب لازم است، اما کافی نیست. نیروی سرنگونی طلب باید بیاموزد که با مردم باشد، برای مردم باشد، و بتواند به زبان مردم سخن بگوید. از خودمحوری و هژمونی طلبی دست بردارد. همه را از خود بداند، و خود را برای همه، و برای جبهه وسیع ملی تلاش ورزد. به جز این، نیروی سرنگونی طلب تبدیل می شود به "دنباله رویی" که برای ادامه حیات خود، مجبور است از جنبش خودجوش و بی هدف تغذیه کند. چگونه می شود از جنبشی که نه رهبری رادیکال دارد، نه استراتژی براندازی دارد، نه سازمانیافته است، نه شعار محوری مشخص دارد، و نه از چتر حفاظتی مسلح برخوردار است، دفاع کرد، و ندانست که دشمن می خواهد جنبش را به مسلخ گاه بفرستد؟ » (دیدگاه سوم – بخش دوم – 12 تیر 1388)

 

بگذریم. در بخش نخست، کمی به نقش «رسانه» بعنوان «ابزار تبلیغاتی»، و بخصوص کارکرد سایت «جبهه همبستگی ملی» بعنوان این «ابزار» پرداختم. در آینده به نقش کلیدی «رسانه» و «تبلیغات» باز خواهم گشت. در اینجا و فعلا، به این کفایت می کنم که «رسانه»ی مبلغ «آزادی اندیشه» موظف به ترویج اندیشه و باور دگراندیشان است، و نه فقط «خودی» ها. به این نکته، و تعریف «رکن چهارم» باز خواهم گشت.

 

ضرورت و هزینه

 

در اینکه ضرورت تأسیس جبهه وسیع برای سرنگونی نظام جمهوری اسلامی خود را بر اکثر نیروها تحمیل کرده، و یا خواهد کرد، شک نکنیم. در اینکه این ضرورت هر روز در شکلی پویاتر و شفاف تر خود را بروز می دهد هم شک نکنیم. اما ضرورت یک مساله است، و بها دادن، تن دادن و عملی کردن این ضرورت امر دیگری است.

 

یکی از تکیه کلامهای آقای مسعود رجوی این است که حرف زدن خشک و خالی هزینه ندارد (نقل به مضمون). باید فدا و ایثار کرد و جان و مال داد. در این گفته نباید شک کرد. حرفی است بغایت صحیح و پر معنا. در همین چارچوب، تأسیس «جبهه مردم» (جبهه وسیع) هم تنها با بیان چند جمله زیبا و تصویب چند طرح و شعار، نمی تواند به پروژه ای عملی تبدیل شود. باید خواست و بها داد.

طرح «جبهه همبستگی ملی» در سال 1381 به تصویب شورا رسید. از آن روز تاکنون هیچ گام عملی، در راستای تشکیل جدی آن از سوی هیچ نیرویی – نه شورا (پیشنهاد دهندگان «طرح») و نه نیروهای خارج از شورا برداشته نشده است. دلیل آنهم کاملا مشخص و ساده است. برای آن باید «هزینه» کرد. نه مجاهدین و شورا آماده پرداخت این هزینه بوده اند، و نه جریانهای خارج از شورا. البته هرکدام باید هزینه بخصوصی را متقبل می شدند. پیشنهاد دهنده «طرح» مجاهدین و شورا بودند، چرا که به ضرورت کار «جبهه»ای پی برده بودند. بنابراین، این وظیفه آنها است که به این ضرورت جامه عمل بپوشانند، و تمام گامهای لازم برای عملی شدن آن را بردارند.

 

نیروهای خارج از شورا می بایست بپذیرند که «هم جبهه» شدن با مجاهدین و شورا، برابر است با پذیرفتن برخی از ویژگیهای مجاهدین و شورا. بطور مثال، مجاهدین و شورا به لحاظ کمّی دست بالا را دارند، کارکرد مجاهدین و شورا در صحنه داخل کشور و بیرون از آن دینامیک و چشمگیر است، حاضر به پرداخت هزینه و عملی کردن هر پروژه (مورد علاقه شان) هستند، دستگاه تبلیغاتی/رسانه ای آنها قوی است، و مهمتر از همه سازماندهی آنها منسجم، و پابندی شان به «رهبری» نهادینه شده است. ظاهرا، این «امکانات» برای به چالش کشاندن نظام اسلامی، می بایست به شایسته ترین نحو مورد استقبال دیگر جریانها قرار بگیرد؛ اما هرکدام از این خصوصیات به تنهایی و یا در کل، می توانند بالفعل و یا بالقوه، سایه بر ماهیت و موجودیت دیگر جریانهای (عضو مفروض جبهه) بیندازد؛ و این خود به صورت استراتژیک می تواند برای هر جریان و نهاد سیاسی و فعالی از زهر هلاهل کشنده تر باشد. پس گامی که باید برداشته شود، هراس زدایی است. و این کار تنها از عهده «رسانه» بر می آید.

برای زدودن چنین «تهدید»ی (بجا و یا بی جا)، و ترغیب دیگران به پیوستن، مجاهدین و شورا می بایست «هزینه» های لازم، از جمله «هراس زدایی» را بپردازند. اولین آن، روشن کردن این امر است که عضویت در این جبهه مشروط به پذیرفتن «رهبری مسعود رجوی» نیست (توجه داشته باشیم که در باره رهبری مجاهدین صحبت نمی کنیم. هدف بی سر کردن و جداکردن سر از بدنه نیست. در این نوشتار صحبت فقط در باره «جبهه مردم» است). این نکته باید به روشنی و هر چه شفاف تر بیان شود. این ابهام، توانسته به تنهایی (به درستی و یا به اشتباه) مانع بزرگی برای پیوستن بشود. دومین و شاید به همان درجه از اهمیت، تعریف روش مبارزه است. آقای رجوی بارها مشخص کرده است که «اتحاد» تنها زمانی معنی دارد که روش سرنگونی بعنوان پیش شرط «اتحاد» مشخص شده باشد (به مسعود رجوی – اصولی کیست مراجعه شود). بنا به دو تعریفی که ایشان از «اصولی» بودن ارائه داده است، تنها جریانها و نیروهایی می توانند اصولی باشند که به دو اصل مبارزه مسلحانه انقلابی و اتحاد بین نیروها باورمند باشند (به درست یا غلط بودن تعریف ایشان از این دو اصل نمی پردازیم).

از سوی دیگر، تعاریف و بازنگری های اخیر آقای رجوی (سلسله آموزشها) شایان تأمل، بحث و تحلیل است، و تا رابطه این تعاریف و بازنگریها و رابطه آن با «جبهه» مشخص و شفاف باز نشود، همبستگی به معنی واقعی امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین، هزینه ای که مجاهدین و شورا باید بپردازند، تعریف روشن و شفاف از شرایط، مواضع و نگرش شان پیرامون «هم جبهه»گی است.

 

دو تعریف، یک هدف

 

از خودم شروع می کنم. در اینجا به بخشی از آنچه در 12 تیر 1388 (6 ماه پیش)، زمانی که بسیاری در چنبره «سبز» دست و پا می زدند و از این «سید» ها معجزه انتظار داشتند، اشاره می کنم: (دیدگاه سوم - بخش دوم)

 

« حال به سه دیدگاه متفاوت در مورد آنچه در صحنه، پس از انتخابات پیش آمد دقت کنیم:

دیدگاه اول:  با حمایت کامل از جنبش سبز به رهبری موسوی Ùˆ کروبی تغییر را به نظام جمهوری اسلامی با حداقل هزینه تحمیل کرده، Ùˆ استحاله نظام امکان پذیر Ù…ÛŒ شود.

دیدگاه دوم: نیروی رادیکال با مشارکت در جنبش به رهبری موسوی و کروبی، و استفاده از شکافهای موجود، به بسیج و سازماندهی نیرو در صحنه مبادرت کرده و یارگیری می کند.

دیدگاه سوم: با توجه به دو پارامتر واقعی:

الف_ موسوی و کروبی نمی توانند جنبشی رادیکال را مدیریت کنند، و نتیجتا جنبش به انحراف کشیده می شود.

ب- نیروی رادیکال در صحنه نیست، و آنچه که بعنوان هسته های رادیکال (سرنگونی طلب) در صحنه وجود دارند، به لحاظ کمّی قابل ملاحظه نیستند.

نتیجه Ù…ÛŒ گیریم Ú©Ù‡ تنها در زمانی باید به  رادیکالیزه کردن جنبش "مسالمت جو" اقدام کرد Ú©Ù‡ پیش زمینه های لازم Ùˆ کافی مهیا، Ùˆ برنامه مشخصی برای سرنگونی ارائه شده باشد، از جمله:

1-            رهبری جنبش مشخص شده Ùˆ اکثر نیروهای سرنگونی طلب آن را پذیرفته باشند.

2-            نیروی رهبری کننده رادیکال در محور جنبش قرار داشته باشد.

3-            نیروی رهبری کننده Ù…ÛŒ بایست توان بسیج Ùˆ سازماندهی جنبش را داشته باشد.

4-            نیروی رهبری کننده Ù…ÛŒ بایست از چنان مقبولیتی برخوردار باشد Ú©Ù‡ در پیچ های تند Ùˆ موقت شکست، بتواند دلسردی Ùˆ رخوت را از جنبش بزداید.

5-            نیروی رهبری کننده Ù…ÛŒ بایست توان بسیج نیروی مسلح (انقلابی) Ú©Ù‡ ایفا کننده نقش چتر حفاظتی جنبش است را داشته باشد.

6-            نیروی رهبری کننده Ù…ÛŒ بایست فراسازمانی بیندیشد، فراسازمانی عمل کند، Ùˆ فراسازمانی پیام دهنده باشد.

 

بنا به این دیدگاه، حمایت از جنبشی که واجد چنین شرایط و اهرمهای اجرایی لازم نیست، نتیجه ای به جز دلسردی، تشدید خفقان، انسداد کلیه کانالهایی که نیروهای رادیکال در 30 سال اخیر در راستای ایجاد آن تلاش کرده اند، نخواهد داشت.

نگارنده به دیدگاه سوم باور دارد. در دو دیدگاه اول و دوم، نیروی رادیکال ناچارا صف خود و نیروهای طرفدار استحاله و رفورم مذهبی را یکی کرده و بی شک بر اهمیت و نقش آفرینی موسوی و کروبی در تعیین راهکار تأکید دارد. حال آنکه در دیدگاه سوم، جنبش، نه از جایگاه فعالیت های با ارزش تبعیدیان در خارج کشور، بلکه از منظر آنچه در صحنه واقعیت، در داخل کشور رخ می دهد، بررسی می شود. در دو دیدگاه اول و دوم، نیروی رادیکال تابعی از متغیر (استراتژی موسوی و کروبی در مدیریت صحنه و پلیسی-نظامی شدن صحنه) است. زمانی که متغیر ها (وابسته به رهبری مسالمت جو) ارزش (درجه و توان کاربردی) خود را از دست بدهند، و مردم در صحنه به بازنگری خیزش خود بخودی بپردازند، نیروهای رادیکال حاضر در صحنه (که تابع این متغیر های بوده اند) مجبور به اتخاذ دو عکس العمل هستند (می نویسم عکس العمل چون این خیزش سازمانیافته از سوی نیروهای رادیکال نبوده - نیروی رادیکال به این صحنه کشانده شده است – مردم خیزش کرده اند، رهبران دنباله روی می کنند). به هر روی، نیروی رادیکال مجبور می شود یا با پرداخت بهای بسیار بالا (در زمانی که جنبش هنوز به بلوغ نرسیده است)، تمامی توان هسته های مقاومت را بکار بگیرد (کانال های خود را می سوزاند)، و یا اینکه دست به عقب نشینی تاکتیکی بزند. در هر دو صورت، نظام پلیسی بر جنبش چیره شده و با استفاده از ابزار های اطلاعاتی برخی از هسته ها را متلاشی می کند. در چنین حالتی، امکان یار گیری پایین آمده و پروسه سرنگونی (که باید سرانجام این جنبش بشود) با مانع روبرو می شود. دیدگاه سوم همراه با فرض چهارم (در بالا) بررسی شده است.»

 

در همانجا به نقش رهبری چنین اشاره کردم:

 

« رهبری جنبش

... جنبش سرنگونی طلب به دو عنصر وابسته است. رهبر سرنگونی طلب در صحنه، و نیروی سرنگونی خواه در صحنه. اگر یکی از این دو عنصر، مسالمت جو باشد (بشود)، بی شک، عنصر دومی را به دنبال خود خواهد کشید، و جنبش به انحراف کشیده خواهد شد. به مقوله رهبری (فردی و جمعی) بعدا می پردازم. فعلا به آنچه که در صحنه است نگاهی گذرا داشته باشیم.

 

يکي از مسائلي که مستمرا مردم را نسبت به مقام رهبر، شاخص يک جنبش، و خلاصه نوک تيز و بُرّاي پيکان تيز مبارزه، آزار مي دهد تجربه مردم از گذشته است. تنها یک رهبر همیشه با مردم بود – محمد مصدق.

شايد زمان آن رسيده باشد که لحظه اي با خود خلوت کنيم و از خود بپرسيم، آيا براي پُست رهبري کسي را مي شناسيم؟ آيا حاضريم آينده و پروسه سرنگوني رژيم را يکبار ديگر به دست فقط يک نفربسپاريم؟ و اگر فکر مي کنيم که آن فرد خودمان هستيم، از خود بپرسيم که آيا حاضريم، پیش از هر چيز، براي اشتباهات پيشين از خود انتقاد کنيم؟ و يا آنکه، ما بالکل با نقش رهبر بعنوان يک فرد مخالفيم، و معتقديم که تمرکز برروي يک فرد نطفه ي فرديت و کيش شخصيت را بارور مي کند، و تنها راه برای رهبري مبارزه، تشکيل شوراي رهبري است؛ که در اينصورت بايستي پرسيد آيا جريان هاي سياسي شناسنامه دار آماده هستند که در تشکيل اين شورا هماهنگي کنند؟ آیا تمایل به ایجاد جبهه وسیع ملی در میان نیروهای سرنگونی طلب مشاهده می شود؟

به نظر نگارنده خود لغت رهبر چندان اشکال آفرين نيست، مشکل بار و وزني است که رهبر، مخصوصا در فرهنگ ايران (و شرق، بنا به تاثيرات مختلف رويداد هاي تاريخي)، با خود حمل مي کند. در کشور های غربی رهبری دائم العمر نیست، و در صورت کم کاری، و یا اشتباهات فاحش و مستمر، از آن مقام برکنار می شود. مردم ایران در بزنگاه هاي مختلف شاهد راندمان برخي از سياستمداران و رجال سياسي بوده اند، مثلا: کارکرد کيانوري را ديده اند، خميني را با پوست و جان لمس کرده اند، کمرنگي رهبران جبهه ملي در دوران 1342 و 1357 را به تلخي مشاهده کرده اند، و پس از 1357 رهبران سازمان فداييان را براي انحرافات متعدد و همسويي با خميني با چشماني تعجب زده ومملو از انزجار طرد کرده اند.

از ميان شخصيتهايي که در اوائل سالهاي 60 مورد احترام بسياري بود، مي توان از مسعود رجوي- مسوول مجاهدين نام برد. ولي چهره ي رجوي در چند بزنگاه تاريخي، با تبليغات مکرر و سيستماتيک رژيم و مخالفان خط مبارزه قهرآميز، و سخنان و موضعگیری های خود مجاهدین خدشه دار شد.

مجاهدين با معرفي مبحث انقلاب ايدئولوژيک دروني باعث شدند تا بخشی از مردم Ú©Ù‡ درک ايدئولوژيکي رهبران مجاهدين را نداشتند (Ùˆ یا به اندیشه مجاهدین باور نداشتند) اين مبحث را از نقطه نظرگاه فرديت Ùˆ تنظيم رابطه شخصي رجوي با مسائل مبرم روز بررسي کنند. در مقابل، مجاهدين بجاي پرداختن به اين مقوله Ùˆ پاسخ به اين برداشت گامي فراتر برداشته Ùˆ اعلام کردند Ú©Ù‡ اگرکسي به ماهيت انقلاب دروني پي نبرد تا ده سال ديگر حتما پي خواهد برد، Ùˆ فراموش کردند Ú©Ù‡ هفته در عالم سياست بسيار طولاني است Ú†Ù‡ رسد به ده سال (از آن تاریخ دو دهه گذشته اما این مقوله برای خیلی ها روشن نشده است). ولي اين جداسازي خود از ديگران به همين نقطه خاتمه نيافت. مجاهدين با بيان علني اين واقعيت Ú©Ù‡ مسعود رجوي رهبر عقيدتي آنها هم هست (واقعيتي Ú©Ù‡ در تفکر شيعي حرف جديدي نيست) باعث شدند Ú©Ù‡ مردم به این باور برسند Ú©Ù‡ مسعود رجوي همچون خميني رهبر خاص الخاص بوده Ùˆ سرانجام عملي تفکر مجاهدين استحکام ولايت فقيه، از نوعي متفاوت، خواهد بود (زهر همان زهر است، Ùˆ فقط جام زهر تغییر کرده است). مسوولين تبليغاتي سازمان، مسعود رجوي را هر روز درنقطه اي بالاتر از دسترس مردم عادي Ùˆ نقطه وصل مردم (از اقشار مختلف با اندیشه های متفاوت) به رهبر سياسي قراردادند (مثلا  شعار ايران-رجوي، رجوي-ايران، Ùˆ بعد مریم مهر تابان...). مخالفان آنها از اين ساده نگري در حد کمال بهره جويي کردند. در "اصولی کیست؟" [بخش 1 تا 4] به اندیشه مجاهدین اشاره شده، Ùˆ در آینده به مواضع سیاسی Ùˆ اجتماعیی آنها اشاره خواهد شد.

در ميان شخصيت هاي سياسي (غير تشکيلاتي) مي توان از ابوالحسن بني صدر و هدايت الله متين دفتري نام برد. ابوالحسن بنی صدر که واقعا در سطح يک نشريه و تماس هاي شخصي با عناصر درون نظام گامي فراتر بر نداشته است. بازده پايين تأثیرگذاری ابوالحسن بني صدر در زماني است که منسجم کردن نيروهاي مخالف نظام جمهوري اسلامي يک بايست بوده و وي مي توانست بعنوان يک رهبرملي-مذهبي با استفاده از شانس هاي متعددي که در 30 سال اخير پيش آمد گام هايي سازنده بردارد. ولي کمرنگ بودن توانايي وي باعث شده است که ملي-مذهبي ها بيشتر بدنبال سخنگو در داخل کشور باشند تا در ميان مخالفان رژيم جمهوري اسلامي ساکن غرب. هدايت متين دفتري با بازدهي کمتر، با آنکه مي توانست از توانايي خود در شناخت از حقوق بشر و احترامي که در اين زمينه داراست استفاده کرده و تجارب سياسي چند دهه خود را بکار گيرد. وی فقط در سطح نشر چند دفتر و کتاب و سخنرانی به فعاليت ادامه مي دهد.

نا گفته روشن است که رضا پهلوي در هماهنگ کردن نيروهاي با تجربه، و سختي مبارزه کشيده ناتوان است. واقعيت اين است که وي در مبارزات مردمي شرکت نکرده، و بیش از 30 سال است که در خارج از کشور زندگی می کند. اين کمبود اساسي باعث مي شود که وي در ميان نقش آفرينان سیاسی از احترامی که لازمه يک رهبر سياسي است، برخوردار نباشد. کاریسماتیک است، ولي نه فقر مردم را از نزديک حس کرده است و نه مي تواند درد کمبود آزادي را التيام ببخشد . وي بعنوان يک اشراف زاده که به خواستهاي طبقاتي اش هم پشت نکرده و در راستاي احياي سيستم اشرافيت منطبق با فهم قرن بيست و يکم فعاليت مي کند شناخته مي شود. شايد يکي از دلايلي که سلطنت طلبان خواهان همسويي سياسي با جبهه ملي شده اند درک اين کمبود و نقطه ضعف رضا پهلوي باشد. آنها اميد دارند که اين خلأ را با کارکشتگان کهنه کار جبهه ملي پر کنند. در اينصورت، نقش رضا پهلوي بعنوان مدير صحنه در معادله بحساب نخواهد آمد، و کارکشتگان کهنه کار مي توانند از وي بعنوان عروسک خيمه شب بازي براي پيشبرد اهداف خود استفاده کنند، نقشي که وي، بعنوان مدعي تاج و تخت، به آن تن نخواهد داد.

از سوي ديگر، در عرض 30 سال اخير نهاد هاي مختلف با معرفي منشور ها و طرحهاي مختلف چارچوب هاي لازم براي تشکيل يک جبهه فراگير را ارائه داده اند. شکي نيست که وجود اين همه جبهه در اين مقطع از زمان بيان کننده علاقه همه به اتحاد است، البته نزديک شدن برخي از اين جبهه ها به يکديگر و ادغام با يکديگر در آينده اي نزديک، امري است قابل پيش بيني، محتمل و لازم. قابل تامل اينکه اين تشکل ها هيچ کدام از يک رهبر کاريسماتيک که بتواند پيام مبارزه عليه رژيم را در سطوح مختلف داخلي و بين المللي عرضه کند برخوردار نيستند. بیان اين واقعيت را نبايستي بعنوان نقدي به اعتقادات و روند مبارزاتي برخي از اين شخصيتها دانست، آنها بعنوان افراد مستقل و منفرد در حد توان خود در افشاي رژيم گامهاي مثبتي برداشته اند، اما بايد در عين حال اين سوال را برجسته کرد که آيا مردم حاضرند به پيام اين اشخاص به خيابان ها ريخته و تظاهرات بکنند؟ آيا اين افراد توانايي هماهنگي و مديريت رهبران نهاد هاي سياسي ديگر را دارند؟ اگر نه، چه کسي را براي اينکار پيشنهاد مي کنند؟ ناگفته روشن است که نگارنده نمي خواهد به محتواي اين منشور ها و طرح ها بپردازد، بلکه فقط از نقطه نظر پراتيک و عملي و در چارچوب مبحث مديريت صحنه به مقوله نظاره مي کند.

در داخل وضع به مراتب بدتر است. مخالفین نمي خواهند اين رژيم در تماميت اش سرنگون شده و نظام جمهوري اسلامي طرد شود. اکثرا بدنبال حداقل رفورم با حد اقل خدشه به چهره امام خميني هستند (بالای سایت قلم، وابسته به طرفداران موسوی را عکس خمینی مزین کرده است). هيچکدام هنوز مشخص و شفاف خميني و خط وي را به نقد نکشيده اند و چهره واقعي وي را به مردم عرضه نکرده اند، و نخواهند کرد – آنها نقش سوپاپ بخاري را ايفا مي کنند که بايد از انفجار جامعه جلوگيري کنند، و بس. البته شايد سختي زندان و شکنجه، واقعيت دفاع از خط امام خميني را به آنها هم نشان داده باشد، که در اينصورت، از آنها انتطار مي رود که در وهله اول به تمام زندانيان و جانباختگان راه آزادي (که زماني منکر حقانيت حرف و عمل آنها بودند) درود بفرستند.

اين ها واقعيات امروز هستند. پس يکبار ديگر از خود سوال کنيم که آيا پروسه ي سرنگوني نظام جمهوري اسلامي مي تواند بدون رهبر انجام بپذيرد، و آيا مبارزه مردم حتما و بايستي در يک فرد خود را نشان دهد؟

با توجه به بحث فوق، به چند نکته توجه داشته باشيم:

1- بدنبال مصدق دوم که بتواند جاي او را پر کند نبايد بگرديم. زمان مصدق ها در رئال پليتيک گذشته است. غم انگيز است، اما واقعيت دارد. به همين خاطر بايستي با پيش بردن يک بحث منطقي، دور از احساسات رقيق و شخصي و در عالم نسبيات مردم به اين امر بپردازند که نزديکترين فرد شناخته شده و شناسنامه دار به فرد ايدآل شان کيست؟ و چرا؟

2- براي اين انتخاب بايد به چند نکته توجه کنيم، رهبر مورد نظر بايستي واجد شرايط زير

باشد:

الف- به مفاد اعلاميه جهاني حقوق بشراحترام گذاشته و عملا به آن پايبند باشد؛

ب- از تجربه کافي و لازم براي طرح و انسجام استراتژي براندازي و مراحل مختلف بهره مند باشد؛

پ – در امر مبارزه براي آزادي شرکت فعال داشته و عملا دست در آتش مبارزاتی داشته باشد؛

ت – مرز بندي با نظام جمهوري اسلامي داشته و تز استحاله و اصلاحات از درون رژيم را مردود بداند؛

ث- در نظام شاهنشاهي نقش ضد مردمي ايفا نکرده باشد- دستش بخون مردم آغشته نباشد؛

ث – در انسجام نيرو ها توانايي نشان داده باشد و بتواند بعنوان مدير صحنه نقش خود را ايفا کند؛

 3- زمان همنوايي اکثريت مردم در پشت ÙŠÚ© فرد مشخص Ùˆ تام الاختيار (مانند بهمن 57) گذشته است. مردم با کوله باري مملو از تجارب تلخ Ùˆ آموزنده بيشتر بدنبال مدير صحنه هستند، تا رهبر انقلاب.

 4- از جمله وظايف مدير صحنه انجام چند مسووليت است:

الف – فراسازماني عمل کند

ب- جنبش ها و تحرکات اجتماعي و نظامي را هماهنگ کرده و مستمرا نقش پل ارتباطي بين تمام جريانهاي شرکت کننده در پروسه سرنگوني را ايفا کند. بايد بتواند با همه کار کند.

پ- ايران و ايراني در صدر الويت هايش قرار داشته باشد.

ت- اگر نمي تواند مصدق شود، راه وي را ادامه دهد.

ث- با منافع ملي و مردم سياست بازي نکند.

ج- هميشه بياد داشته باشد که مردم مي فهمند، و دير يا زود دستش براي مردم رو خواهد شد، و اگر خميني صفت بشود به همان ذلت خواهد افتاد، و اگر در راه مصدق تلاش کند، از همان احترام برخوردار خواهد بود.»

 

بار دیگر، می خواهم تأکید داشته باشم که آنچه در 12 تیر 88 – 3 هفته پس از نمایش انتخاباتی نوشتم، برآمده از نگاهم به تاریخ مبارزاتی مردم ستمدیده ایران، و البته جهان بود. خیلی های دیگر هم در آنزمان همین صحبتها را (کم و بیش) می کردند، و خیلی های دیگر که خیلی هم ادعا داشتند، به «راست» گرایش پیدا کرده بودند. برخی دیگر از طولانی شدن مبارزه، در نبود استراتژی و برنامه مشخص و روشن، خسته شده بودند، و نه از خود «مبارزه». نه اینکه با نظام جمهوری اسلامی محشور شده بودند، و نه اینکه برای سرنگونی کم گذاشته باشند – آنها، از بسیاری از مدعیان و تازه به دوران رسیده ها، بسا بیشتر و بیشتر مبارزه کرده و از رژیم و همین «سید» های بی پشم و پشمی، زخمهای عمیق دیده اند، که آثار آن بر کسی پنهان نیست، و می بایست همیشه از آنها به نیکی یاد کرد. همیشه. اما متاسفانه نتوانستند (به لحاظ علمی) پارامترهای استراتژیک را از پارامترهای تاکتیک مجزا کنند. حال آنکه، به سادگی می توان (حتی پیش از وقوع 22 خرداد) به ماهیت موسوی، جنبش سبز سیدی، خط امام هفت خط، و کمبودهای خیزش کنونی پی برد.
می دانیم که مبارزه خود یک علم است، و باید با آن بعنوان یک «علم» با انواع و اقسام داده ها، و معادلات ریاضی و منطق (مبارزاتی) برخورد کرد. باید ماهیت دشمن را شناخت. دشمن همیشه دشمن است (به این نباید شک کرد). باید تاکتیکهای مبارزه را بنا به شرایط صحنه تغییر داد، اما هدف تغییر ناپذیر است. اشتباه و خطا و انحراف در تاکتیک بخشودنی است، اما لغزش در هدف مرگ آور است و به نابودی و عقیم شدن پروژه براندازی می انجامد. اینها قوانین ساده و منطقی مبارزه اند. لازم هم نیست که اسلحه به کمر داشته باشیم تا این قواعد را بشناسیم. لازم نیست زندان رفته باشیم، و یا در صحنه باشیم، بلکه فقط باید مبارزه را «علمی» ارزیابی کنیم و سیستم شناسی را آموخته باشیم. باید بدون افتادن در تله «شور»، و بدون تأکید بیش از حد بر «شعور»، شرایط را ارزیابی کرد. نباید نسبت به توان، آرمان، و جایگاه اجتماعی خود و دشمن، دچار توهم بشویم.

اما تحلیل و تفسیر و پیش بینی آنچه رخ خواهد داد، و فورموله کردن آنچه باید رخ بدهد، دو موضوع کاملا متفاوت است. برای اولی، علم (آکادمیک) کافیست، اما برای دومی علم و تجربه باید رهنمون شوند. و اینجاست که ضرورت رهبری جنبش خود را بر جنبش تحمیل می کند، و جریانهایی که می خواهند در این جنبش و البته در این «جبهه وسیع» (مردم ایران/خلق...) دخالت داشته باشند را در مقابل این سوال قرار می دهد که چه کسی شایسته ی این منصب است. می خواهم تأکید داشته باشم که من به «مدیر صحنه» باور دارم و نه رهبر جنبش. مدیر صحنه، بنا به تعریف «مدیر»، بیشتر از «رهبر»، پاسخگوی کردار، گفتار و رفتار خود است و «دائمی» و خط دهنده «ایدئولوژی» نیست. «مدیر صحنه» ایدئولوژی و باورهای ایدئولوژیکی شخصی اش را برای خودش نگاه می دارد. حال آنکه «رهبر» هژمونی طلب و خود محور است. به مائو، استالین، آیزنهاور، دوگل، چرچیل، هیتلر، خمینی، ... نگاه کنید تا منظورم روشن تر بشود.

حال اگر به برنامه شورای ملی مقاومت (فصل اول - 1363) توجه کنیم می خوانیم که:

 

«... 8 - مسئولیت اینجانب (مسعود رجوی) نیز، چه به عنوان مسئول و سخنگوی رسمی شورا و چه در مقام تشکیل دهنده دولت موقت جمهوری دموکراتیک اسلامی ایران، صرفا موقتی است»...

 

در اینجا صحبتی از «رهبر» بودن نیست، بلکه و به درستی، به «مسئول» بودن و «سخنگو» بودن شورا تأکید شده است.

 

به هر روی، واژه و منصب «رهبر»، یا «مدیر صحنه» و یا «مسئول» جبهه وسیع (مردم، خلق...) تنها زمانی موضوعیت پیدا می کند، و باید تنها زمانی بیان شود که «جبهه» ای تشکیل شده باشد (خواننده را به بخش اول و سخنان خانم رجوی مراجعه می دهم). در غیر اینصورت، و پیش از هر گامی و بیان موضعی جمعی (از سوی اعضای مفروض جبهه)، بیان آن (خواسته و یا ناخواسته) بعنوان «پیش شرط» تداعی می شود. حال آنکه، کارکرد و راندمان آن «رهبر» محدود به همان سازمانی باید باشد که رهبرش است. بنابراین، پذیرش «رهبری مسعود رجوی» در طرح «جبهه همبستگی ملی»، «پیش شرط» عضویت در «جبهه» نبوده است، و البته نباید هم باشد.

 

همانطور که «رهبر» یک مبحث آکادمیک و یا شعار سیاسی برای پیشبرد اهداف کوتاه مدت، و رفع و رجوع مشکلات یک سازمان نیست، «جبهه» هم نمی تواند بدون تعریف مشخص و روشن شکل بگیرد. پیش از هر تعریفی می بایست به این باور برسیم که «هدف» از تشکیل جبهه، هیچ نیست به جز سرنگونی نظام جمهوری اسلامی، و آزاد سازی ایران.

 

 

«تعاریف علمی»، «رهبری»، «جبهه مردم»، «ضد مردم»

 

حال به بخشی از سخنان آقای رجوی در 23 بهمن 1388، پیرامون «رهبری»توجه کنیم (تجربه 22 بهمن):

 

 

«موضوع كانونى كه بيرون زده است، موضوع رهبرى است.
حالا قيام رسيده به اين درجه از عمق، راديكاليزاسيون، تعميق. حرفش چيست؟ مى گويد: مرگ بر اصل ولايتفقيه. عكس خامنهاى را مى گذارد وسط لگدمال مىكند و آتش مىزند. مىگويد مرگ بر ديكتاتور، مرگ بر خامنهاى. مثل زمان شاه، ديگر دعوا با نمىدونم نخستوزير هويدا نيست!
موضوع رهبرى يعنى چى؟ يعنى آقا به كدام سمت مىخواهى ببرى؟
فرض كنيد شما راننده يك ماشين هستيد. در كدام جاده مىخواهى بروى؟ كدوم مسير؟ آدرست كجاست؟ آدرس بده ببينم. كجا مىخواهى بروى؟
نتيجه! موضوع جدىيى كه سر برداشته موضوع رهبرى است كه به كدام سمت مىخواهى ببرى؟ مىخواهى بروى بگويى كه هدف اينست كه موسوى بشود رئيسجمهور
آقا هدف اينست؟ يا هدف جمع كردن اين رژيم و سرنگونى است؟
ملاحظه مىكنيد كه موضوع رهبرى قيام شعله مىكشد.

[...]

گفتم راه و مسير، جمع كردن بساط اين رژيم است، نه ساخت و پاخت با آن، نه كنار آمدن باآن، نه امتياز گرفتن ازآن. اين است نقش كانون استراتژيكى نبرد. اين است كانون الهام و اميد و راه نشان دادند.

[...]

اين است نقش پيشتاز. اين است نقش عنصر رهبرى كننده كه بايد يك گام كيفى جلوتر باشد، نه عقبتر.
حالا در قدمهاى بعد، خواهيد ديد كه اين تضاد، تضاد اصلى و تضاد شماره يك جنبش است، يعنى تضاد رهبرى. منظورم از رهبرى يعنى اين كه آقا چه مسيرى؟ چه هدفى؟ كجا مىخواهى بروى؟ ببين! مىخواهى اين رژيم را نگهدارى؟ اصلاحش كنى؟ مىخواهى رئيسجمهورش را عوض كنى؟ مىخواهى از خامنهاى امتياز بگيرى؟ چه مىخواهى؟ اول اين را بگو ببينم.

[...]

در مجموع، دو سمت بيشتر وجود ندارد. يا حفظ و اصلاح همين رژيم، مثلاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً استحالهاش، يا خطى كه شما طى سه دهه رفتهايد (27آذر88).»

 

برای تسریع و سهولت به بخشی از سلسله آموزشهای اخیر آقای رجوی اشاره می کنم (استراتژى قيام و سرنگونى اشرف كانون استراتژيكى نبرد - بخش 8):

 

« خواست مقدم و عاجل مردم ايران، آزادى و حاكميت مردم است و اين جز از طريق سرنگونى رژيم ولايت‌فقيه به‌دست نمىآيد. نفى كامل رژيم ولايتفقيه، مرز متمايز وخط قرمز پيكار آزادى مردم ايران، معيار تشخيص دوست از دشمن، مبناى تنظيم‌رابطه با همه افراد و جريانهاى سياسى، و شاخص جذب و دفع نيروهاست. هويت سياسى ايرانيان ميهن‌دوست و آزادىخواه بر همين اساس تعريف و مشخص مى‌شود.
بنابراين «جبهه خلق» يا «جبهه مردم ايران»، بهمعنى علمى دربرگيرنده تمام طبقات و اقشار و جريانها و نيروها و افراد ايرانى است كه خواستار تغيير و سرنگونى ديكتاتورى ولايتفقيه و برقرارى دموكراسى، و در يك كلام، خواستار حاكميت جمهور مردم ايران هستند.
«جبهه خلق» يا «جبهه مردم ايران»، دربرگيرنده مجموعه نيروهايى است كه مشتركاً تحت ستم و سركوب رژيم ضدبشرى ولايتفقيه قرار دارند و به همين خاطر مىتوانند به‌طور مشترك و همبسته و متحد در سرنگونى اين رژيم شركت و آن را محقق كنند.

معيار عمده براى شناخت و تعيين اعضا و اجزاى «جبهه خلق» يا «جبهه مردم ايران» در برابر رژيم ولايتفقيه، منافع مشخص عينى آنها پيشرفت جامعه و توانايى آنها براى شركت در به انجام رساندن وظيفه سرنگونى است.
سرنگونى اين رژيم، وظيفه هر ايرانى آزادىخواه و ميهن پرست و هويت سياسى هر نيروى ملى و انقلابى و مردمى است.»

[...]

« كلمات ضدخلق و ضدخلقى، ضدمردم و ضدمردمى، از همين جا و در تضاد با آزادى و حاكميت مردم معنا و مفهوم پيدا مى‌كند. »

[...]

 

همانطور که مشاهده می شود، «خط قرمز» و «هویت سیاسی»، در « نفى كامل رژيم ولايتفقيه» تعریف می شود. البته آقای رجوی گامی فراتر می گذارند و «ضد مردم» را هم، چنین تعریف می کند:

 

« همه خيانتكارانى كه به‌جاى سرنگونى اين رژيم درصدد سربريدن و نابودى و متلاشى كردن اشرف و مجاهدين هستند، هر كس و در هر كجا و تحت هر عنوان و پوششى كه باشد، ادامه و امتداد همين رژيم در داخل يا خارج كشور است.»

 

به نظر نگارنده، یکی از ویژگیهای مهم تعریف «جبهه»، تنگ، و یا گشاد بودن دروازه آن است. چه کسی می تواند از این دروازه عبور کند و عضو آن بشود، و چه کسی نمی تواند؟ من با تعاریف فوق الذکر آقای رجوی موافقم. این جملات را برای روشن شدن دوباره بیان کرده و واژه های عمده آن را برجسته می کنم:

 

«جبهه خلق» يا «جبهه مردم ايران»، دربرگيرنده مجموعه نيروهايى است كه مشتركاً تحت ستم و سركوب رژيم ضدبشرى ولايتفقيه قرار دارند و به همين خاطر مىتوانند به‌طور مشترك و همبسته و متحد در سرنگونى اين رژيم شركت و آن را محقق كنند.

معيار عمده براى شناخت و تعيين اعضا و اجزاى «جبهه خلق» يا «جبهه مردم ايران» در برابر رژيم ولايتفقيه، منافع مشخص عينى آنها پيشرفت جامعه و توانايى آنها براى شركت در به انجام رساندن وظيفه سرنگونى است.
سرنگونى اين رژيم، وظيفه هر ايرانى آزادىخواه و ميهن پرست و هويت سياسى هر نيروى ملى و انقلابى و مردمى است.»

 

این تعاریف ِ ساده اما شفاف و گویا را دوباره نویسی کرده و چنین باز خوانی می کنم: هر «نیرو» که بخشی از مردم را که « تحت ستم و سركوب رژيم ضدبشرى ولايتفقيه قرار دارند» نمایندگی می کند، و می تواند با اتحاد و عضویت در این «جبهه» « در سرنگونى اين رژيم شركت و آن را محقق» كند، و این شراکت که خواست عاجل این دوران است، « وظيفه هر ايرانى آزادىخواه و ميهن پرست و هويت سياسى هر نيروى ملى و انقلابى و مردمى است»؛ چرا که ««جبهه مردم ايران»، بهمعنى علمى دربرگيرنده تمام طبقات و اقشار و جريانها و نيروها و افراد ايرانى است كه خواستار تغيير و سرنگونى ديكتاتورى ولايتفقيه و برقرارى دموكراسى، و در يك كلام، خواستار حاكميت جمهور مردم ايران هستند.»

 

همانطور Ú©Ù‡ ملاحظه Ù…ÛŒ شود، در این تعریف Ùˆ تفسیر (با هر انشائی)ØŒ از باور سیاسی آن «نیرو»، از ایدئولوژی آن «نیرو»، Ùˆ یا از خواست های استراتژیک آن «نیرو»، صحبتی نشده است. تنها «معیار» Ùˆ هدف این «نیرو» باید «سرنگونى اين رژيم» باشد، چرا Ú©Ù‡ این «وظيفه هر ايرانى آزادىخواه Ùˆ ميهن پرست» است. برای ورود نباید پرسید Ú©Ù‡ باور سیاسی تو چیست (البته اگر خواهان سرنگونی تمامیت نظام باشی). برای ورود نباید پرسید Ú©Ù‡ به Ú†Ù‡ باور داری - مسلمانی یا یهودی، کمونیستی یا آته ایست، بهایی هستی یا هفت امامی، سنی هستی یا شیعه، Ùˆ بالاخره سلطنت طلب هستی یا جمهوری خواه. برای اینکه ابهامی پیش نیاید، تکرار Ù…ÛŒ کنم – سلطنت طلب هستی یا جمهوری خواه؟ شرط این است:  Ø³Ø±Ù†Ú¯ÙˆÙ†ÛŒ طلب باش، Ùˆ به جمهور مردم (رأی مردم) باورمند باش.

 

از سوی دیگر، به بخشی از طرح «جبهه همبستگی ملی» که در بخش نخست این سلسله نوشتار آمده، اشاره می کنم.

«۲‌ـ جبههٌ همبستگی ملی، نیروهای جمهوریخواهی را که با التزام به نفی کامل نظام ولایت‌فقیه و همهٌ جناحها و دسته بندیهای درونی آن، برای استقرار یک نظام سیاسی دموکراتیک و مستقل و مبتنی بر جدایی دین از دولت مبارزه می‌کنند، دربر می‌گیرد.»

 

حال، به تفاوت اساسی بین «جبهه مردم» مورد توجه آقای رجوی، که خانم رجوی هم آن را چند بار تکرار کرده اند، و بند 2 «طرح جبهه همبستگی ملی» دقت کنیم. در این طرح، تأکید بر روی «جمهوری خواه» بودن «عضو» است، حال آنکه در «جبهه مردم» تأکید بر روی «سرنگونی طلب» بودن «عضو». (آقای رجوی در پیامی که مخاطب آن آقای رضا پهلوی است، شروطی را برای همگامی مشخص کرده اند. اما آن یک برخورد سیاسی است، و بی شک منظور شخصی ایشان هم، دقیقا آن بوده است. اما، منظور شخصی با تعریف علمی متفاوت است. در این نوشتار، ما به یک «تعریف علمی» می پردازیم، و نه نظرات شخصی ِ حتی آقای رجوی - بقول خود آقای رجوی به «اصل»، به «قانون» و «قاعده» برای تعریف یک پدیده می پردازیم؛ و این دو - اصل و قانون، را همیشه باید از موضعگیری سیاسی متمایز کنیم، والّا به خطا خواهیم رفت).

 

حال، با توجه به تعریف آقای رجوی از «جبهه مردم»، به چند نقل قول از آقای رضا پهلوی دقت کنیم (این نقل قولها از پیامهای رادیویی به نوشتاری تبدیل شده و اگر خطایی و ناهمخوانی در آن دیده می شود، تقصیر از این نگارنده است):

 

«انتظار دارم که دولت عراق اجازه ندهد اعضای مجاهدین ساکن اردوگاه اشرف ناخواسته به رژیم جمهوری اسلامی تحویل داده شوند» (بمناسبت حمله به اشرف – 7 امرداد 1388)

 

 

« درحالی که خواسته های تظاهرکنندگان در روزهای نخست بیشتر پیرامون تقلب گسترده در نتایج انتخابات دور می زد، اما اکنون کاملا آشکار است که برخلاف کوشش هایی که از سوی موسوی، کروبی و رفسنجانی به عمل می آید تا خواسته های تظاهرکنندگان را در چهارچوب جمهوری اسلامی محدود کنند، نیروی محرک «جنبش سبز»، آنگونه که از صدای میلیون ها ایرانی محروم مانده از حقوقشان، بر می آید، گویای این واقعیت است که آنان به چیزی کمتر از یک دموکراسی سکولار که به عمر حکومت مذهبی کنونی پایان دهد، رضایت نخواهند داد.» (سخنرانی در یونیورسیتی کلاب - 7 بهمن 1388)

 

«امروز، مردم ایران در اکثریت به این نتیجه رسیده اند Ú©Ù‡ این نظام به هیچ وجه قابل اصلاح نیست [...] من به دنبال یک نظام هستم Ú©Ù‡ در غالب یک نظام دموکراتیک پارلمانی [..] منکر این نیستم Ú©Ù‡ شرایطی پیش بیاید Ú©Ù‡ رهبری درون کشور دستشان بسته باشد Ùˆ از این لحاظ نباید یتیم قرار بگیرد [...] تنها وظیفه Ùˆ  رسالتی Ú©Ù‡ برای خودم قائل هستم رساندن این مبارزه تا آنروزی است Ú©Ù‡ هم میهنمانم بتوانند بدهند به صندوق رأی Ùˆ آزادانه برای تعیین نوع نظام Ùˆ آینده خودشان بتوانند انتخاب آزاد خودشانرا انجام بدهند. Ùˆ تا آنروز وظیفه منهست Ú©Ù‡ حرکت را به آن مرحله برسانیم Ùˆ در آنروز هست Ú©Ù‡ خواهد بود Ú©Ù‡ تنها وظیفه سیاسی Ùˆ ملی میهنی خودم به پایان خواهد رسید Ùˆ از آن تاریخ به بعد است Ú©Ù‡ آینده مشخص خواهد کرد Ú©Ù‡ هر کداممان Ú†Ù‡ نقشی Ù…ÛŒ توانیم در بازسازی کشورمان داشته باشیم» (گفتگو با رادیو اسرائیل – 8 فوریه 2010)

 

 Â«Ù‡Ø¯Ù آنان [مردم] کمتر از Ù¾ÛŒ ریزی یک ساختار سیاسی دموکراتیک براساس همۀ موازین Ùˆ اصول پذیرفته شدۀ منشور حقوق بشر نیست. ساختاری Ú©Ù‡ در آن هیچ مذهب Ùˆ مسلکی، Ùˆ بهیچ عنوان Ùˆ دست آویزی نتواند مانع تحقق Ùˆ تامین هیچیک از آزادی ها Ùˆ حقوق مسلم Ùˆ برابر شهروندان شود؛ ساختاری Ú©Ù‡ در آن قوانین مُلهم از ارادۀ اکثریت Ùˆ پاسدار حقوق اساسی اقلیت است؛ ساختاری Ú©Ù‡ در آن حکومت تابع ملت است Ùˆ نه ملت مطیع ولی؛ ساختاری Ú©Ù‡ در آن آزادی عقیده Ùˆ بیان، آزادی رسانه های جمعی Ùˆ احزاب، شهروندان را به انتخاب آزادانۀ نمایندگان دلخواهشان توانا Ù…ÛŒ کند.» (بمناسبت 22 بهمن)

«شعار محوری و بنیادی امروز می رساند ما را به زیر سوال بردن اساس نظام و نهایتا خواسته جمعی حداکثر مردم ایران که در ارتباط هست با انتخابات آزاد و فکر می کنم در غالب رفرداندوم، تعیین نوع نظام در آینده کشور. بر این اساس فکر می کنم که این حرکت مسلما اعتراضش خیلی فراتر از صرفا نتیجه انتخابات تابستان است، این یک چالشی است و یک مبارزه ای است برای فرو ریختن کل این نظام و به امید پروردگار و همت مردم ایران جایگزینی اش با یک نظام عرفی یک نظام دموکراسی و سکولار و این هدفی است که فکر می کنم بیشتر نیروهای آزادیخواه خواه و طرفدار حقوق بشر در ایران خواستارش هستند و تنها چیزیست که باعث سربلندی و ترقی و بازیافتن راه پیشرفت و آزادی مملکت مان باشد در آینده» (گفتگو با رادیو زمانه – 13 فوریه 2010)

 

حال، با توجه به این موضعگیری های آقای رضای پهلوی، و تعریف «علمی» آقای رجوی از «جبهه مردم» (و نه طرح «جبهه همبستگی ملی»)، و تعریف ایشان از «ضد مردم» آیا می توان انتظار همبستگی و اتحاد بین مجاهدین و رضا پهلوی را داشت؟ رضا پهلوی به نظامی سکولار، و پارلمانتری که بگونه ای تعریف کننده «جمهور مردم» هم است، باورمند است، اما لزوما جمهوریخواه نیست. آیا می توان رضا پهلوی را از عضویت در «جبهه مردم» باز داشت؟ بی شک می توان او را (بنا به بند دوم طرح) از عضویت در «جبهه همبستگی ملی» باز داشت. اما صحبت دیگر بر سر جبهه همبستگی ملی نیست، صحبت از «جبهه مردم» با تعریفی که آقای رجوی بیان کرده اند، است. ظاهرا، و بنا به تعاریف ارائه شده، «جبهه مردم» کاملا بازتر و همه گیرتر است.

به نظر نگارنده، باید به این نکته، هر چه دقیق تر توجه کرد، و هر چه شفاف تر یا طرح جبهه همبستگی ملی را باز نویسی نمود، و یا تعریف علمی دیگری از «جبهه مردم» ارائه داد. و یا شاید باید گامی جدی بسوی پذیرش «جبهه وسیع» برداشت.

 

ابزار تبلیغاتی

 

 

حال که ویژگیها و اهداف «جبهه مردم» و نقاط مبهم آن مشخص شد، باز می گردیم به نکته ای که در بخش اول اشاره کرده بودم. هر نهاد سیاسی و جبهه ای، ضرورتا، به ابزار تبلیغاتی خود هم وابسته است. خلاصه بنویسم. از آنجایی که «سایت جبهه همبستگی ملی» سایت وابسته به مجاهدین است، نمی تواند سایت و رسانه مشخص این «جبهه» هم بشود، چرا که نقض غرض خواهد بود. رسانه «جبهه مردم» (خلق، ملت، ملی، وسیع...) باید مستقل از مجاهدین، شورا و یا هر عضو دیگری که موسس این جبهه است، باشد، ولی در عین حال بیان کننده، پیشبرنده ی راهکارها، دستاوردها، و برنامه ها و خطوط سیاسی و استراتژیک آن «جبهه» بشود. بطور مثال، سایت دیدگاه هم نمی تواند «رسانه» این جبهه بشود، چون بنا به تعریف، سایت دیدگاه فراسازمانی بوده است و خواهد ماند.

یکی از کارهای ضروری این «رسانه» معرفی صحیح، مدرن Ùˆ قرن بیست Ùˆ یکمی مدیر صحنه («رهبر») است. نمی توان با فرهنگ، ابزار Ùˆ روشهای دهه 40 شمسی Ùˆ 60 میلادی، به نسل جوان Ú©Ù‡ در قرن بیست Ùˆ یکم Ùˆ با ابزار های پیشرفته تکنولوژی، علیه نظام خمینی Ùˆ خلافت خامنه ای بپاخاسته، «رهبر» معرفی کرد. نمی توان به جامعه ای Ú©Ù‡ 30 سال از مرگ Ùˆ  پاسدار«شهید» Ùˆ جانباز Ùˆ... شنیده، توقع داشت Ú©Ù‡ به واژگانی مشابه در ضرورت مبارزه قهرآمیز، «منطقا» گوش فرا بدهد. نمی توان با توسل به «اسلام» علیه «اسلام» فضا شکست. این «رسانه» به لحاظ ماهیت Ùˆ فرهنگ باید ساختار Ø´Ú©Ù† باشد. ساختار تمام رسوم تبلیغاتی ای Ú©Ù‡ تا بحال بر فرهنگ مبارزاتی اپوزیسیون هژمونی داشته اند. باید تعریفی علمی از «رسانه» بعنوان «ابزار سرنگونی» ارائه داد، همانگونه Ú©Ù‡ از «رهبر»، «جبهه» Ùˆ «مبارزه» ارائه Ù…ÛŒ شود.

به این مهم خواهم پرداخت.

 

ادامه دارد

علی ناظر – 3 اسفند 1388

---

[Post your comment]   [Totalt posted comments 0]    

Printable version  
Email it to a friend

ICE_Archive: 
Also from:  [علی ناظر]:



>  «خیانت سکوت» - بخش 1-3   

>  گامی دیگر به سوی راست میانه   

>  اعتصاب غذا Ùˆ گفتگویی دوستانه   

>  تعهد 92   

>  مارگزیده   

>  ارسال ترجمه متن « مردم آزاده جهان - فراخوان برای آزادسازی گروگانها»   

>  رنگ شکست استراتژیک رژیم   

>  استراتژی کلان Ùˆ انتظار معجزه از مجاهدین   

>  مدیریت محترم سایت پژواک   

>  نبردی نابرابر   

>  تغییر ماهیت جنگ طلبی   

>  از Ú†Ù‡ Ù…ÛŒ ترسند؟   

>  ما همان جمع پراکنده    

>  در ایران فردا   

>  دیدگاه دوباره Ù‡Ú© شد   

>  صفحاتی از زهر Ùˆ پاد زهر - اسلام سیاسی (4)   

>  از کاوه Ú†Ù‡ خبر؟   

>  صفحاتی از زهر Ùˆ پاد زهر - اسلام سیاسی (3)   

>  اشتباه محاسبه - کامل - بخش 1-11   

>  تلاش رذیلانه، محزون Ùˆ غیر اصولی   

>  نامه ای به خواننده   

>  یک اقدام Ùˆ خواست فوری   

>  آدرس عوضی یا نوشدارو پس از...   

>  خمپاره باران لیبرتی   

>  تیر هوایی در جنگ زرگری   

>  صفحاتی از زهر Ùˆ پادزهر – اسلام سیاسی (2)   

>  صفحاتی از زهر Ùˆ پادزهر – اسلام سیاسی (1)   

>  در حاشیه «اشتباه محاسبه»– «انصاف»   

>  اشتباه محاسبه – معین عمل«بختک» (بخش پایانی)   

>  اشتباه محاسبه – معین عمل «فرهنگ» (9)   

>  اشتباه محاسبه – مدیریت تغییر (8)   

>  اشتباه محاسبه – هزینه (7)   

>  اشتباه محاسبه – ارباب بی مروت، Ùˆ با مروت دنیا (6)   

>  اشتباه محاسبه - «اگر»های حاضر Ùˆ غایب (5)   

>  پس از 15 سال، از «فراکسیون اصلی» Ú†Ù‡ خبر؟   

>  اشتباه محاسبه – کاریسمای جنگ (4)   

>  اشتباه محاسبه - «ساده سازی، شبیه سازی» (3)   

>  اشتباه محاسبه – تبیین، Ø´Ú©Ù„ Ùˆ محتوا (2)   

>  اشتباه محاسبه - مفتی، مفتی (1)   

>  فشنگ Ùˆ موشک در راه خدا   

>  «خوشبختانه»   

>  انگار نه انگار   

>  تلاش رذیلانه   

>  بهره گیری رذیلانه   

>  بدرود Ùˆ تسلیت   

>  سنگ خارا – بخش اول-چهارم   

>  سنگ خارا – بخش چهارم - «اتهام»   

>  سنگ خارا – بخش سوم - «بحران عدم اعتماد»   

>  سنگ خارا – بخش دوم - «آسیب پذیری»   

>  سنگ خارا – بخش اول   

>  جبهه وسیع - بخش 1 -4   

>  اصولی کیست؟   

>  ناتوانی اپوزیسیون: «راه حل پيشگيرانه يا دگرديسي»   

>  سر Ùˆ ته یک کرباس   

>  زدند Ùˆ ما چیزی نگفتیم   

>  تهاجم   

>  پیام روشن Ùˆ نهفته موشک کاتیوشا   

>  بدهکار   

>  آمریکا، اشرف، طرح اروپا (حاشیه 1)   

>  آمریکا، اشرف، طرح اروپا (بخش چهارم)   

>  آمریکا، اشرف، Ùˆ طرح اروپا (پخش سوم)   

>  آمریکا، اشرف Ùˆ طرح اروپا (بخش دوم)   

>  آمریکا، اشرف، Ùˆ طرح اروپا (بخش اول)   

>  کمر غول   

>  خبر خوب؟   

>  رضا پهلوی Ùˆ «نافرمانی مدنی»   

>  حرمت قلم   

>  والسلام؟   

>  ناجی   

>  «عجیب» Ùˆ «غریب»   

>  ارزیابی ناقص از سی سال مبارزه   

>  سلام گرگ بی طمع نیست   

>  «علی ناظر، مرز سرخ تو کجاست Ùˆ چیست؟»   

>  با خودمان جدی باشیم   

>  چند خبر Ùˆ چند نکته   

>  جدا کردن «سر» از «بدنه»   

>  مدل چهارم   

>  سخنی با اساتید Ùˆ صاحبان کرسی   

>  «تروریستها» - بخش چهارم   

>  «تروریستها» - بخش سوم   

>  «تروریستها» - بخش دوم   

>  «تروریست»ها (بخش اول)   

>  زنده باد آزادی، زنده باد دموکراسی   

>  آقای رئیس جمهور اوباما   

>  مرز سرخ   

>  نیم درصدی، خس Ùˆ خاشاک، زردک Ùˆ خرس ها   

>  رکن چهارم در جبهه خلق   

>  معضل میز   

>  گردهمایی 18 ژوئن   

>  فصلی تازه   

>  آن صدای بی صدا   

>  پوزه بند   

>  این «پیروزی قضایی» نیست   

>  سینه زنهای گورکَن   

>  یاری رسانی برای پیشگیری از تکرار «سربرنیتسا»   

>  اگر مالکی Ú©Ú©ÛŒ در تنبان ندارد...   

>  اگر مالکی Ú©Ú©ÛŒ در تنبان ندارد...   

>  نگاهی به پیام دکتر کریم قصیم   

>  نگاهی به پیام دکتر کریم قصیم   

>  پاسخ صلیب سرخ
به نامه 330 «انسان» «مستقل»   

>  بحران انقلابي ØŒ فروپاشي، يا سرنگوني؟   

>  آزادي بيان در فرهنگ رب النوعي   

>  چشم انداز Ùˆ نقش رسانه ها بر مبناي ÙŠÚ© تحليل«گام بعدي»   

>  مذهب ستیزی یا مذهب زدایی   

>  تشدید بحران یا کنترل بحران؟   

>  جنگی آزادیبخش برای صلحی پایدار   

>  نظام ايدئولوژيک - تضاد تئوري Ùˆ پراتيک   

>  یک خبر مهم، یک برخورد سرد - (آذر 87)   

>  تعيين تکليف حقوقي مجاهدين   

>  چرا رهبر جا زد؟   

>  پیام یک شاعر، شعر Ùˆ شعار دانشجو   

>  تروريستها بيکار ننشسته اند، خاک ايران - آخرين خاک ريز   

>  زهر Ùˆ پادزهر   

>  اگر...   

>  هشدار به رهبران   

>  رهبر وضو نداشت   

>  هشدار به رهبران   

>  Ù…ÛŒ اندیشم، پس هستم   

>  دیگر دخالت در اشرف موضوعیت ندارد   

>  دیگر دخالت در اشرف موضوعیت ندارد   

>  گارد خود را پایین نیاوریم   

>  شرط لازم Ùˆ کافی   

>  دایه، دایه [سفر 8 روزه خامنه ای به کردستان]   

>  گفتگو با علی ناظر، پیرامون انتخابات دهم [23 خرداد 88]   

>  دیدگاه سوم – نگاهی به خیزش 88ØŒ بخش 1 - 3   

>  اصولی کیست - بخش 1 - 4   

>  جهت اطلاع   

>  عادت   

>  190190   

>  تناقض در پیام   

>  تکفیر   

>  چوب دو سر گُهی   

>  خر باباته   

>  مشکل رهبر بودن   

>  برای مدتی
برخی از ستونهای دیدگاه
از روز سه شنبه سوم ماه Ù…ÛŒ فعال نخواهد بود   

>  تشکر از 330 «انسان» «مستقل»   

>  خر باباته   

>  نامه به رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ   

>  نامه به رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ   

>  تست برنامه Û°Û³   

>  تست برنامه Û°Û²   

>  تست برنامه Û°Û±   

>  مشکل رهبر بودن   

>  چوب دو سر گُهی   

>  تکفیر   

>  تست ششم عنوان   

>  تست ایران اتمی   

>  تست برنامه   

>  وظیفه مبرم   

>  تست برنامه   

>  اعتماد شرطی Ùˆ عکس العملی   

>  جامه ات شویم شپشهایت کشم   

>  تناقض در پیام   

>  190190   

>  ثبت پیامها Ùˆ نظرها
در محکومیت کشتار ساکنین بی دفاع اشرف   

>  اقدام خیلی سیاسی   

>  عادت   

>  آقای کدیور مشکل شما چیست؟   

>  بهاران خجسته باد   

>  قزلحصار Ùˆ ضرورت تعیین گزارشگر ویژه   

>  شریک دزد Ùˆ رفیق قافله   

>  ژورنالیسم «بو»دار   

>  لجن مال کردن سایت کلمه؟   

>  یک گام به جلو، دو گام به عقب   

>  فراتر از باورهای سمبلیک   

>  اخاذی سیاسی   

>  پیام اسلامی   

>  از این «من» عُق ام Ù…ÛŒ گیرد   

>  Ú†Ù‡ سال بدی   

>  حرف کهنه ای Ú©Ù‡ تازه است   

>  دنیای خر تو خر جمهوری اسلامی   

>  3499   

>  شایعه «مرگ ظالمان»   

>  «عرب» Ùˆ «مسلمان»   

>  خر لنگ   

>  فرهاد دیدگاه هم رفت   

>  اگر بیل زنی ...ØŸ   

>  خودسری Ùˆ خود زنی   

>  خودسر   

>  عزیزم، رفیقم، ستار   

>  فاشیسم Ùˆ دو رویی   

>  فرود Ùˆ پرواز سوال برانگیز   

>  استمداد خانواده ابراهیمی برای نجات جان وحید   

>  ساختار Ø´Ú©Ù†ÛŒ   

>  ایرج عزیز   

>  آن کار دیگر Ù…ÛŒ کنند   

>  به نام آزادی   

>  ما Ùˆ جنگ طلبی   

>  دوران بلبشو
   

>  جهت اطلاع
نامه سرگشاده به هیلاری کلینتون   

>  حرمت انسانی!   

>  An Open letter to Mrs Hillary Clinton   

>  نامه سرگشاده به هیلاری کلینتون   

>  تبریک   

>  دموکراسی Ùˆ پاسپورت   

>  چند سوال از آقای محدثین   

>  در حاشیه گردهمایی پاریس - بخش چهارم   

>  در حاشیه گردهمایی پاریس - بخش سوم   

>  سخنرانی محرمانه معاون وزیر اطلاعات در مشهد، (آبان 1388)   

>  در حاشیه گردهمایی پاریس - بخش دوم   

>  دیدار «مثبت Ùˆ خوب» ایاد علاوی Ùˆ نوری مالکی   

>  در حاشیه گردهمایی پاریس – بخش اول   

>  هواداران طلبکار   

>  چادر   

>  صفحه خط دار   

>  1929   

>  تو کجا Ùˆ علی کجا   

>  صاحب مردهء صاحب مرده   

>  «دولت یهود»   

>  من در اقلیت هستم   

>  تا Ú†Ù‡ اندازه؟   

>  22 میانگین سیاسی 15 Ùˆ 30
بخش اول پیش زمینه   

>  «فرار به جلو» موسوی
   

>  اصل، «اصول» است   

>  رهبران ما، رهبران آنها   

>  دیدگاه [اطلاعیه مشترک]: اعدام جنایت کارانه ÛŒ پنج زندانی سیاسی را محکوم Ù…ÛŒ کنیم   

>  اعدام 5 زندانی سیاسی
جلاد ننگت باد   

>  نتیجه بحث آزاد   

>  مسئولیت ستونهای دیدگاه   

>  تا اطلاع ثانوی   

>  کدنویسی اخیر دیدگاه   

>  خودسانسوری؟   

>  خاکستر بر سر   

>  بحث آزاد   

>  زوج خوشبخت   

>  پرسش Ùˆ پاسخ
در باره «انتخابات» عراق Ùˆ پيامدهاى آن   

>  شکوائیه   

>  رضا پهلوی در مسیر بازگشت به اصل خود
   

>  خشنودی رژیم اسلامی، خشنودی آمریکا   

>  رفراندوم؟   

>  خامنه ای در Ú©ÙˆÚ†Ù‡ Ùˆ بازار   

>  تو Ú©Ù‡ سهل است عمر Ùˆ عثمان Ùˆ علی هم نتوانستند   

>  آمریکا جاده صاف Ú©Ù† رژیم اسلامی   

>  خود کرده را تدبیر نیست   

>  رئال پلیتیک «جبهه (وسیع) مردم» (بخش سوم)   

>  تضمین امنیت مجاهدین   

>  «جبهه (وسیع) مردم» Ùˆ چند ماده   

>  جبهه وسیع (بخش دوم) «جبهه مردم» یا «جبهه همبستگی ملی»؟   

>  جبهه وسیع (بخش اول) همبستگی آری، ولی...   

>  شعار همیشه زنده
آزادی، نان، کار، مسکن   

>  رژیم اسلامی علیه بشریت
جهان علیه رژیم همصدا Ù…ÛŒ شود   

>  کوتاه Ùˆ مهم   

>  پیام مسعود رجوی به رضا پهلوی   

>  باز 19 بهمن شد
   

>  گفتگوی تلفنی کوتاه   

>  برای ثبت مقالات خود تقاضای کد ورودی کنید   

>  با پوزش   

>  هشدار، مشکل فنی   

>  موازین دیدگاه از اول فروردین 1389   

>  چرا
در برابر تندر می ایستند
خانه را روشن می کنند
Ùˆ Ù…ÛŒ میرند؟   

>  مهم Ùˆ آموزنده همایش کوثر عناصر اطلاعاتی رژیم برای کنترل بحران؟   

>  ویژه نامه بحران 88
   

>  ویژه نامه بحران 88   

>  یک پیام، یک التزام، یک بایست   

>  قتل علی موسوی   

>  منتظری ستیزان   

>  جراحی   

>  هراس از حسینعلی منتظری   

>  هشدار – ویروس   

>  حسینعلی منتظری درگذشت   

>  انحراف اذهان از بحران فروپاشی   

>  هراس تمامیت خواهان
از زنده شدن شعار «مرگ بر خمینی»   

>  مرگ بر خمینی   

>  نظریه پرداز   

>  16 آذر جرقه Ù…ÛŒ زند
گردآوری اخبار لحظه به لحظه   

>  مواجهه آزادیخواهانه Ùˆ دموکراتیک؟   

>  دیدگاه: بریتانیا به دنبال درگیری نیست   

>  دیدگاه: دستگیری 5 شهروند بریتانیایی در خلیج فارس   

>  مردم قدرناشناس   

>  پیام مسعود رجوی Ùˆ تعیین تکلیف Ùˆ فرجام نهایی   

>  دولت سایه   

>  سرکوب در داخل، قتل عام در خارج؟   

>  «گیر» دادن به موسوی – در پاسخ به فرهاد مهدوی   

>  سه سیزده Ùˆ یک بیانیه   

>  13 آبان، موضعگیری ها   

>  هفته
بی ظرفیت ها
و بی ظرف ها
   

>  بحران زا Ùˆ بحران زی   

>  حمله به سپاه Ùˆ قتل 60 پاسدار   

>  فتوایی Ú©Ù‡ خمینی Ùˆ خامنه ای هم نداده اند   

>  ساعت 5:30 بامداد امروز بهنود شجاعی اعدام شد   

>  کس نخارد پشت من....   

>  دو رفیق   

>  بند ناف
   

>  یادداشت سه روز اخیر   

>  دیدگاه در حال بازسازی است   

>  هتاکی به رنگ سبز   

>  میان ماه من تا...   

>  سرفصل اخبار - راه پیمایی روز قدس   

>  سیاست خارجی   

>  10000   

>  راهکاری بهتر؟   

>  پاسخ عفو بین الملل پیرامون دکتر محمد ملکی   

>  من اینجا ایستاده ام   

>  ستون نظرهای سایت دیدگاه   

>  دوست عزیز   

>  تفاوت دو اخلاق   

>  انتقاد همراه با راهکار – در حاشیه نوشتار اسماعیل وفا یغمایی   

>  بازخوانی یک گزارش خبری
در حاشیه مراسم تودیع Ùˆ معارفه   

>  الزایمر سیاسی   

>  تست ستون بحران فروپاشی   

>  تست - ستون بیانیه، پیامها، فراخوان، گردهمایی   

>  پایه ریزان فرهنگ سرکوب   

>  گفتگو با کریم قصیم   

>  دیدگاه سوم – بخش سوم   

>  تست   

>  فراخوان در حمایت سریع Ùˆ فوری از جان Ùˆ حرمت انسانی ساکنان قرارگاه اشرف   

>  تست   

>  Iran s Crises Site - English   

>  بنام آزادی انسان - تحلیلی از بحران برآمده از 11 سپتامبر [بولتن بحران]   

>  بولتن بحران جایگزین سایت دیدگاه   

>  تودهنی سیستماتیک به یاوه سرایان   

>  نامهء سرگشاده به مریم رجوی   

>  سایت های هواداران مجاهدین، علی ناظر را افشا Ù…ÛŒ کند   

>  تأمل Ùˆ تفسیر با شما   

>  «زهر» Ùˆ «پادزهر»   

>  بولتن انگلیسی - آزمایشی   

>  بولتن فارسی - آزمایشی   

>  بولتن بحران   

>  بولتن بحران   

>  حل معادلهء چند مجهولي   

>  چرا فراخوان   

>  فراخوان   

>  جنگ Ùˆ صلح شيرين عبادي   

>  پيام مسعود رجوي، پيامي براي ديگران   

>  خبر فوري حملهء عوامل رژيم با قمه به معترضان   

>  فعاليت ستون نظر کاربران   

>  نامه دفتر نخست وزير (توني بلر) Ùˆ وزارت خارجه انگليس به کاربران ديدگاه [متن انگليسي]   

>  پاسخ دولت انگلستان به کاربران سايت ديدگاه (سايت بحران)   

>  بدون صغري Ùˆ کبري   

>  آدرس غلط   

>  34 منهاي 1   

>  مجاهدين Ùˆ تکرار مکررات   

>  نظري ناروا در باره «بيدي Ú©Ù‡ نمي لرزد»   

>  بدون تفسير   

>  پاپوش   

>  متکي بر دغلکاري يا باور مذهبي   

>  گُل بود به سبزه نيز آراسته شد   

>  اتومات شدن
ستونهاي يادداشت روز Ùˆ يادداشت هفته   

>  Ø´Ú©Ù„ Ùˆ محتوا [فني]   

>  اولين پروژهء سايت بحران به پايان رسيد   

>  نامه به توني بلر پيرامون بحران جاري [همراه با ليست امضاي دريافتي]   

>  ÙŠÚ© نرم افزار مسوول سايت ديدگاه شد   

>  ديدگاه در 9 ماه آينده   

>  پايان نامه – انتقال تجربه
   

>  ياداشت روز   

>  خنديد   

>  هر پديده اي عمري دارد   

>  يادداشت هاي روز ديدگاه   

>  ديدگاه هرچقدر پول بدهد آش مي خورد   

>  نقض قوانين کپي رايت پيگرد قانوني دارد   

>  تروريستها بيکار ننشسته اند، خاک ايران - آخرين خاک ريز   

>  فراسوي ديدگاه
به سوي اتومات شدن کامل   

>  توبه بي توبه   

>  اگر او مادر من بود   

>  28 سال جنايت، 28 سال مبارزه Ùˆ مقاومت
حکومت اسلامي، فصل لاله ريزان خلق ايران   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  بي بي سي را Ú†Ù‡ مي شود؟   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  27 سال دروغ، 27 سال خيانت، 27 سال جنايت
27سال مبارزهء سرنگوني طلبانه   

>  من هستم چون مبارزه مي کنم. رژيم هست، چون...   

>  Ú†Ù‡ زشت   

>  «يادداشت روز»   

>  گام اول براي حملهء نظامي به ايران   

>  موازين Ùˆ راهکار براي ستون نظر کاربران   

>  موازين Ùˆ راهکار براي ستون نظر کاربران   

>  نه، اينطوري نمي شود!   

>  نه، اينطوري نمي شود!   

>  شرایط Ùˆ نحوهء ثبت‌نام در بخش دیدگاه کاربران   

>  اعدام صدام - بربريت لخت Ùˆ عور   

>  «مي توان Ùˆ بايد»
نامهء سرگشاده به مسوولين
کميسيونهاي شوراي ملي مقاومت   

>  آغاز هشتمين سال فعاليت ديدگاه
   

>  1737   

>  لطفا نام Ùˆ نام خانوادگي نظر دهنده قيد شود   

>  تقلب، تخلف، رأي سازي، فرهنگ آخوندي   

>  نه! کافي نيست   

>  حذف نام مجاهدين از ليست تروريستي   

>  کارت رژيم سوخت   

>  آخرين وداع   

>  جملات پراکنده   

>  براي سرنگوني بايد اين اسب را لنگ کرد   

>  مرحلهء دوم اتومات شدن ديدگاه   

>  ميز متقلب ها   

>  پيام هميشگي استعمارگر پير   

>  قُرُم...قُرُم...قُرُمساق   

>  لينک به چند سايت - مدافعان حقوق بشر   

>  دفاع از مدافعین آزادی   

>  مسئووليت پذيري   

>  دفاع از مدافعين آزادي   

>  ÙŠÚ© گام کيفي براي مريم رجوي Ùˆ يارانش   

>  زن در زندان
علي ناظر   

>  سؤالات انحرافي بي بي سي   

>  «ترورريستي» Ú©Ù‡ تروريست نيست، ترورريستي Ú©Ù‡ تروريست هست، Ùˆ آنکه ترور مي کند   

>  ديدگاه در راستاي اتومات شدن
ستون دیدگاه کاربران   

>  عبرت بگيريد   

>  منافق   

>  نامهء کاربران ديدگاه   

>  دو نکته   

>  نامهء کاربران ديدگاه – شمارهء3 منتشر شد   

>  نامهء کاربران ديدگاه شمارهء 2   

>  عليه حملهء نظامي به ايران
ودر حمايت از
مراعات دقيق حقوق ايرانيان پناهنده در عراق   

>  نامهء کاربران ديدگاه – شمارهء 1 - منتشر شد   

>  Ùˆ باز کُشتند   

>  پيامي به اپوزيسيون   

>  نامهء کاربران ديدگاه – شمارهء صفر   

>  خطر نزديک Ùˆ دعا واجب   

>  دعوت به همکاري Ùˆ ارسال مطلب ويژه براي «سوژه نامهء ديدگاه»   

>  تغييرات شکلي در ديدگاه   

>  5=2+2   

>  بد Ùˆ بدتر
   

>  اگر...   

>  جنگ يا صلح، واقعيت يا سراب   

>  فقط چند جمله   

>  «صداي رسا»   

>  مسوول ستون   

>  سايت بحران Ùˆ نگاهي به «نظر» کاربران   

>  چشم انداز Ùˆ نقش رسانه ها بر مبناي ÙŠÚ© تحليل   

>  گام بعدي   

>  خلط مبحث   

>  در بارهء ستون تازه ترين مطالب   

>  درد دل
   

>  انفجار اتوبوس شهري حامل كارگران قرارگاه اشرف توسط رژيم پليد آخوندي 13 شهيد Ùˆ 15 مجروح برجاي گذاشت   

>  عقب نشيني رژيم Ùˆ درسي Ú©Ù‡ بايد مرور کنيم   

>  زن عليه استبداد - سوال يا پاسخ؟   

>  زن عليه استبداد - سوال يا پاسخ؟   

>  P.O. Box   

>  سومين پيام فيض مهدوي
چند لحظه پيش دريافت شد   

>  3 روز ديگر، جنايتي ديگر
فيض مهدوي
توطئهء وزارت اطلاعات – نگاهي شکاکانه   

>  1000 «نه» به نمايندگي «خلق در زنجير»   

>  4 روز ديگر، جنايتي ديگر
پيام دوم [جديد] از ولي الله فيض مهدوي (شنيداري)   

>  5 روز ديگر، جنايتي ديگر
چگونه اعتراض خود را به اطلاع رسانه ها، مجامع بين المللي Ùˆ مدافع حقوق بشر برسانيم؟   

>  فقط ÙŠÚ© هفته - گام بعدي   

>  وقتي امضا امضا نيست   

>  متن Ùˆ لينک به فراخوان به سه زبان فارسي، انگليسي، فرانسوي - [8 روز تا تاريخ اعدام فيض مهدوي]   

>  فراخوان ديدگاه - سخن کوتاه   

>  بار دیگر جنایتی دیگر   

>  14 روز تا اعدام ولي الله فيض مهدوي
شمارهء معکوس آغاز مي شود   

>  ديدگاه به کجا مي رود؟   

>  اول ماه مه گرامي باد؟ - تصوير   

>  با تشکر از حمايت شما   

>  شيرين عبادي: ما تا آخرين قطره خون خود از ايران دفاع مي‌‏كنيم   

>  انگولک نکنيد، انتخابات نزديک است   

>  جان ولي الله فيض مهدوي در خطر است   

>  نترسيد
ديدگاه فقط ÙŠÚ© سايت است   

>  ديدگاه جاي گردگيري هاي بين اپوزيسيون نيست   

>  مردم «شاه کليد اصلي»
در پاسخ به نقد محمد آسنگران   

>  آزادي بيان Ùˆ انديشه
پيش Ùˆ پس از سرنگوني   

>  آزادي بيان در فرهنگ رب النوعي   

>  سه سخنراني، ÙŠÚ© نتيجه   

>  اگر به مرگ من اميد بسته اي
تا نهايت نشاندنت به خاک
زندگانيم دراز باد
   

>  ديدگاه موقتا «به روز» نخواهد شد   

>  درگذشت خانم فرنگيس ميرزاخانلو مادر رفيق عزيزمان بهرام رحماني   

>  تحميل ديپلماتيک   

>  اشکال تکنیکی موقتی دیدگاه   

>  عشق به آزادي، نفرت از رژيم   

>  نگراني ايرانيان Ùˆ خواست هاي ما   

>  تغيير رفتار، شرط مطلوب سازش با رژيم؟ - سخن کوتاه   

>  خطرات بيمارزاي همبستري با رژيم - سخن کوتاه   

>  ÙŠÚ© هفته تا فاز جديد - سخن کوتاه   

>  سکوت معني دار   

>  الملک يبقي مع الکفر Ùˆ لا يبقي مع الظلم   

>  عواقب، خسارات Ùˆ تلفات [گزاذش انستيتوي تحقيقاتي آکسفورد]   

>  شعار محوري ديدگاه - پاسخ به يادداشت هفته عاطفه اقبال   

>  نردبان   

>  «صبح هاى مدرسه» - تصوير دلهره اى پنهان   

>  الويت   

>  بلوف اول - از تعارف Ú©Ù… کُن Ùˆ بر مبلغ افزا   

>  بازيکنان - ميز سه بُعدي سياست   

>  کارت شناخت - ديدگاه تحليلي   

>  کارت زمان - ديدگاه اپورتونيستي   

>  کارت شرف - ديدگاه رهائي بخش   

>  کارت ميهن پرستي - ديدگاه شووينيستي   

>  کارت آزادي انديشه - ديدگاه دگرانديش   

>  کارت سانسور Ùˆ اختناق - ديدگاه فاشيستي   

>  کارت همبستگي ملي - ديدگاه مترقي   

>  کارت احمدي نژاد - ديدگاه سرکوبگر   

>  کارت آلترناتيو - ديدگاه مردمي   

>  کارت اتمي - ديدگاه سياسي   

>  ويژه نامهء ديدگاه - فروردين 1385   

>  Ú¯Ù… گرده راه   

>  دو دو تا چهار تا - «باورها»، «مسوول» Ùˆ «مسووليت پذيري»   

>  «روشنفکر سرگردان در قهوه خانه»   

>  54 به 3   

>  چند تغيير در ستون کاربران   

>  هشدار به کاربران ديدگاه - ويروس   

>  ديدگاه هفت ساله شد - اما نه به مرغوبي شراب هفت ساله   

>  تفاوت «ما» با آلماني ها   

>  موازين ثبت نظر در ستون نظر کاربران   

>  دو انتقاد به ديدگاه همراه با پاسخ   

>  سالگرد اعدام حسين فاطمي   

>  نظر کابران - نظر هدایت اشتری لرکی Ùˆ پاسخ علي ناظر   

>  نظر کابران - نظرناصر فرزانه Ùˆ پاسخ علي ناظر   

>  بلژيك - بروكسل- ميدان شومان   

>  مقايسه دو موضع   

>  تروريسم Ùˆ سکوت ما   

>  دشمن مشترک   

>  بررسي اجمالي دو همه پرسي سايت ديدگاه   

>  چند کلام با کاربران ديدگاه - 1   

>  علی ناظر لطفا پاسخ دهید! - همراه با پاسخ به سوالات Ø­. قهرمان   

>  يادداشت هاي پراکنده 2   

>  دفاع از حقوق بشر در اين پيچ سخت تاريخي   

>  يادداشت هاي پراکنده   

>  درود   

>  چرا از مادر رضايي پوزش مي خواهم؟   

>  آن روز «من» کجا خواهم بود؟   

>  گفتگوي علي ناظر با فريبا مرزبان   

>  حالا چي؟   

>  آيا سايـت 60 ميليون دات کام يادش رفته، يا کارش اين است؟   

>  تقابل دو متضاد - بخش هشتم - گُل يا گلوله؟   

>  «نظر دهيد»   

>  تقابل دو متضاد - بخش هفتم - ديپلماسي سرنگوني، همخوابگي با جهانخواران   

>  محمود احمدي نژاد به ضرب ÙŠÚ© گلوله به قتل رسيد - فرض کنيم اين خبر درست باشد، حالا چي؟   

>  تقابل دو متضاد - بخش 6 – رهبرخاص   

>  تقابل دو متضاد - بخش پنجم - رژيم، اپوزيسيون Ùˆ «اما» ها   

>  تقابل دو متضاد - بخش چهارم - اپوزيسيون در تضاد با خود   

>  تقابل دو متضاد - بخش سوم – اپوزيسيون   

>  تقابل دو متضاد - بخش دوم - تعيين تکليف   

>  تقابل دو متضاد - بخش اول - ÙŠÚ© تصوير کلّي   

>  ستون نکته هاي سايت ديدگاه فعال شد   

>  دو دو تا چهار تا   

>  گفت، بايد گفت   

>  به بهانه 17 ژوئن - سوالي از ديدبان حقوق بشر: Ú©ÙŠ ظالمه، Ú©ÙŠ مظلوم؟   

>  «نازني» اگر محابا کني   

>  روزه ÙŠ گنجشکي   

>  روزه ÙŠ گنجشکي   

>  خر همان خر است فقط پالانش عوض شده   

>  سخني با پشت پرده اي هاي بي هويت   

>  آگاهي از مواضع ديگران   

>  آينه   

>  فرح کريمي - دستگيري Ùˆ بازجويي نماينده پارلمان هلند در فرودگاه تهران   

>  نظر کاربران ديدگاه بر راه حل من ارجحيت دارد - ديدگاه سايت شماست   

>  کپي رايت را رعايت کنيم   

>  بر يهود Ú†Ù‡ گذشت؟   

>  جرم شان چيست؟ بهايي گري   

>  گفتگوي علي ناظر با ايرج مصداقي - بخش اول   

>  خانمک رجوي سايه سعيدي سيرجاني   

>  پیرامون خبر قبلی در مورد احضار وبازجویی " محمد رضا فتحی"   

>  چند سوال از چند حقوقدان، فعال حقوق بشر Ùˆ امضا کننده بيانيه «در همسويي با بيانيه 565 نفر»   

>  گفتگوي علي ناظر با بصير نصيبي (بخش دوم Ùˆ آخر)   

>  ÙŠÚ© نامه کوتاه از ÙŠÚ© کارگر دردمند، Ùˆ پاسخ کوتاه ديدگاه   

>  ژان پل دوم در گذشت، خدايش بيامرزدش، اما...   

>  به بهانه دستگيري مظلومي راد   

>  گفتگوي علي ناظر با بصير نصيبي (بخش اول)   

>  گفتگوى على ناظر با اسماعيل وفا يغمائى - (بخش سوم)   

>  نامه منشه امير (راديو اسرائيل) به ديدگاه Ùˆ پاسخ کوتاه علي ناظر   

>  ويژه نامه مارس - حمله آمريکا - فرضي محال   

>  حمله احتمالي آمريکا به ايران   

>  زردي من از تو، سرخي تو به گونه ÙŠ کودکان خياباني   

>  گفتگوى على ناظر با اسماعيل وفا يغمائى - بخش دوم   

>  گفتگوي علي ناظر با اسماعيل وفا يغمائي - بخش اول   

>  واقعيت انفجار در بوشهر   

>  چرا ديدگاه 18 ساعت فعال نبود؟   

>  Ú†Ùˆ ايران نباشد تن من مباد، بدين بوم Ùˆ بر زنده ÙŠÚ© تن مباد   

>  پاسخي کوتاه به آقاي صادقي نيا - تجربه آموزي   

>  دموکراتم اما نه اينقدر   

>  يادداشت هفته - حق پناهندگي   

>  ناهيد رياضي نامزد عضويت در پارلمان دانمارک   

>  تبعيديان ايراني، در کنار عطاالله مهاجراني   

>  شانتاژ - يادداشتي بجاي يادداشت هفته   

>  دزد   

>  پاسخي کوتاه به تعداد زيادي اي ميل   

>  تماس با ديدگاه   

>  به نام آزادي   

>  بحث روز: قلم سرخ، زبان سرخ، خط سرخ   

>  پاشنه آشيل   

>  انقلاب فرهنگي   

>  پيشگفتار ماهنامه ديدگاه - شهريور   

>  پيشگفتار ماهنامه ديدگاه - مرداد   

>  پيشگفتار ماهنامه ديدگاه - تير   

>  پيشگفتار ماهنامه ديدگاه - خرداد   

>  پيشگفتار ماهنامه ديدگاه - ارديبهشت   

>  انسان در نظام ايدئولوژيک - تضاد حرف Ùˆ عمل*- بخش اول   

>  پيشگفتار ماهنامه فروردين 1383   

>  خدا را شکر Ú©Ù‡ به کلاس اول آمديم   

>  رفراندوم- طرح شوراي ملي مقاومت   

>  برخورد کليشه اي -2   

>  خود کرده را تدبير نيست   

>  Ú¯Ù„ دقيقه 91 مجاهدين   

>  تفاوت مريم رجوي با اکبر گنجي، عبدالله نوري، Ùˆ..   

>  تير دروازه   

>  جام زهر اتمي   

>  مصدق دوم   

>  برخورد کليشه اي -1   

>  بحران انقلابي ØŒ فروپاشي، يا سرنگوني؟   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -پاسخ به چند نکته   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -7/8   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -6   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -5   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -4   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -3   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -2   

>  مجاهدين خلق - امر به وظيفه يا امر به نتيجه -1   

>  تداوم   

>  رفراندوم آري، اما پس از   

---

[Posted comments]

No press releases currently available